‘Dört dörtlük’ vergi rekortmenleri

GİB verilerine göre 2024 vergilendirme dönemi kapsamında en yüksek gelir vergisi ödeyen mükellefler listesinde ilk iki sıralama, Baykar grubunun üst düzey yöneticilerine ait oldu. Selçuk Bayraktar 2 milyar 767 milyon 587 bin lira ve Haluk Bayraktar 2 milyar 528 milyon 619 bin lira gelir vergisi ödeyerek sıralamada başı çekti. Bu ikili toplamda 5 milyar 296 milyon liraya yaklaşan bir vergi borcu ile listenin zirvesini paylaştı.

Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar ve Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar, 2021’den 2024’e kadar üst üste en çok gelir vergisi ödeyen mükellefler olarak öne çıktı. 2024 yılında ödedikleri vergiler de şirketin ihracat odaklı başarısını yansıtıyor: Baykar’ın cirosunun yaklaşık %90’ı ihracattan elde edildi ve 2023’te 1,8 milyar dolarlık ihracatla ilk 10 firma arasında yer aldı.

Diğer taraftan, 3., 5., 6., 7., 8. ve 9. sıralardaki bazı mükelleflerin isimlerinin açıklanması talep edilmedi. 4. sırada 757 milyon 755 bin lira vergi tahakkuku eden Mustafa Rahmi Koç ile 10. sıradaki Erman Ilıcak da listede açıklanabilen isimler arasında bulundu. İlk 100 liste içerisinde 79 isim ise açıklanmak istemedi.

Türkiye’deki toplam vergi tablosu:

2024 vergilendirme dönemi için her bir mükellefin ortalama matrah beyanı 274 bin 288 liraya ulaşırken, gelir vergisi tahakkuk eden tutar ortalaması 81 bin 526 lira olarak belirlendi. Toplamda 5 milyon 132 bin 895 mükellef yıllık gelir vergisi beyannamesi verirken, matrah beyanı toplamı 1 trilyon 407 milyar 889 milyon 486 bin 11 liraya, tahakkuk eden gelir vergisi ise 418 milyar 465 milyon 820 bin 799 liraya ulaştı.

Kurumsal tarafta bankalar öne çıktı. GİB verilerine göre 2024 vergilendirme döneminde ilk 100 kurumsal beyan arasında 32 mükelleğin ismi açıklanmazken, listenin üst sıralarında bankacılık ve finans sektörü yer aldı. Türkiye genelinde 1 milyon 171 bin 443 mükellef tarafından kurumlar vergisi beyannamesi verildi ve toplam matrah beyanı 4 trilyon 344 milyar 155 milyon 521 bin 434 lira, kurumlar vergisi tahakkuku ise 990 milyar 521 milyon 365 bin 943 liraya ulaştı. Ortalama olarak bir mükellefin beyanı yaklaşık 3 milyon 708 bin 380 lira matrah ve bun üzerinden yaklaşık 845 bin 557 lira kurumlar vergisi olarak hesaplandı.

Listenin ilk sırası 25 milyar 296 milyon 492 bin 625 lirayla Garanti Bankası’na, ikinci sırası 20 milyar 838 milyon 196 bin 304 lirayla Ziraat Bankası’na, üçüncü ise 12 milyar 71 milyon 499 bin 612 lirayla Kuveyt Türk Katılım Bankası’na ait oldu. Türkiye Elektrik İletim AŞ ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü gibi değerlendirilen kurumlar da listede öne çıktı; 8’inci sırada Akbank ve 10’uncu sırada Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü yer alırken, 7’nci ve 9’uncu sıralardaki mükellefler isimlerini açıklamak istemedi.

Baykar ihracat başarılarıyla güç kazandı: Baykar’ın SİHA ihracatındaki başarısı, yöneticilerini son dört yıldır en çok gelir vergisi ödeyenler arasına taşıdı. 2021–2024 yıllarındaki ödemeler şu şekilde gerçekleşti: Selçuk Bayraktar 2021’de 153 milyon lira, 2022’de 564 milyon lira, 2023’te 1 milyar 952 milyon 680 bin lira ve 2024’te 2 milyar 767 milyon 587 bin lira. Haluk Bayraktar ise sırasıyla 143 milyon lira, 319 milyon lira, 1 milyar 683 milyon 198 bin lira ve 2024 için 2 milyar 528 milyon 619 bin lira ödeyerek listede yükselmesini sürdürdü.

Baykar’ın ilerisi, uzay projeleri dahil olmak üzere yüksek teknoloji alanlarına yatırım yapmaya odaklı. Dünyanın en büyük SİHA üreticisi konumundaki şirket, 35 ülke ile Bayraktar TB2 SİHA için ve 15 ülke ile Bayraktar AKINCI TİHA için ihracat anlaşması imzaladı ve çalışan sayısını yaklaşık 7 bin 500 olarak belirledi.

Bir kadın mükellefin açıklama kararı: 2020–2024 dönemlerinde iş kadınları arasında isminin açıklanmasına izin verenler içinde tek kadın mükellef Eti Gıda Yönetim Kurulu Üyesi Gülden Kanatlı Derbil oldu. 96. sırada yer alan Derbil’e 75 milyon 873 bin 916 lira gelir vergisi tahakkuk ettirildi. 2020 yılında da listede adının açıklanmasına izin veren tek kadın mükellef olarak dikkat çekmişti.