Cemile ile Ortak Alfabe ve Türk Dünyasının Resimle Buluşması: Uluslararası Serginin Tanıtımı

Topsakal, Cengiz Aytmatov’un eseri Cemile’nin ortak Türk alfabesiyle ilk kez yayımlanacağını duyurarak, bu girişimin Türk dünyasının kültürel mirasını güçlendirecek bir köprü oluşturacağını vurguladı. Konuşmasında, milletleri ayakta tutan en temel unsurun kültür olduğuna dikkat çekti ve Türk tarihinde destanlar, sanat eserleri ve edebiyatla geleceğe yürüdüğümüzü belirtti. Bu mirasın, Türk Devletleri Teşkilatı’nın kurulmasıyla daha da kurumsallaştığını ve gönül köprüleriyle geleceğe taşındığını belirtti.

Topluluklar arasındaki bağların güçlendirilmesi amacıyla düzenlenen toplantılarda ortak alfabe çalışmalarına değinen Topsakal, kısa sürede Latin esaslı 34 harflik ortak alfabeye varıldığını kaydetti. Her lehçenin ses ihtiyaçlarına uygun bir düzenlemenin yapıldığını ve Özbekistan, Kazakistan ile Kırgızistan’ın kendi alfabelerini bu doğrultuda şekillendirdiğini belirtti. “ORTAK ALFABE FİKRİNE YÖNELİK İLGİ VE DESTEKLER HER GEÇEN GÜN ARTMaktadır” ifadesiyle, bu konudaki kararlılığı vurguladı.

İlyas Topsakal ayrıca, 1920’lerde Yanalif adıyla Latin esaslı bir alfabe denemesinin köklü bir geçmişe sahip olduğuna işaret etti. 1 Kasım 1928’de Türkiye’nin Latin harflerine geçişinin Türk dünyasında da bir örnek teşkil ettiğini belirten Topsakal, 1930’lu yıllarda uygulanan baskılar yüzünden Kiril alfabelerinin dayatılmasının ortak alfabe çabalarını sekteye uğrattığını hatırlattı. 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bu fikir yeniden gündeme geldi; Azerbaycan, 1991’de; Türkmenistan ve Özbekistan, 1993’te Latin alfabesine yönelirken Kazakistan 2017’de bu süreci 2030’a kadar tamamlama taahhütü verdi. Kırgızistan başta olmak üzere bazı topluluklarda Kiril kullanımının sınırlı kalmasına rağmen ortak alfabe arayışına olan ilginin giderek arttığına dikkat çekti.

“TÜRK DÜNYASININ ORTAK RUHUNU YANSITAN BİR BAŞYAPIT” başlığıyla açıklanan görüşte Topsakal, ortak alfabenin sadece yazı sistemi olmadığını, yüzyıllar süren bir kültürel idealin somutlaşması olduğunu ifade etti. Bu alfabe sayesinde farklı coğrafyalarda yaşayan Türk halkları aynı kelimeler ve ifadeler etrafında buluşacak; ortak edebiyat ve bilim zemini güçlenecek; sanat ve kültürde tek bir yürek atacaklardır. Ayrıca mevcut aşamada alfabenin geçmişin mirasını, bugünün birlikteliğini ve geleceğin ortak hedeflerini birleştiren bir köprü görevi gördüğünü belirtti.

Ortak Alfabe’nin Cemile ile somutlaştığını duyuran Topsakal, bu eserin hem Türkiye Türkçesi hem de Kırgız Türkçesi için belirlenen ortak alfabelerle yayımlanacağını belirtti. Bu adımın genç kuşakların ortak bir yazı aracılığıyla birbirlerini daha iyi anlamalarını sağlayacağı, kimlik bilincini güçlendireceği ve eğitim-öğretim ile bilim alanında işbirliklerini artıracağına işaret etti. Ayrıca bu süreçte kültürel mirasın tek bir dil üzerinden gelecek kuşaklara aktarılmasının önemini vurguladı. Özellikle Cemile’nin ortak Türk alfabesiyle yayımlanması, ulu bozkırın ruhunun yeniden dirilişi olarak nitelendirdi.

KİTABIN SUNUŞU: BAHÇELİ’DEN ve orada yer alan açıklamalar ile Cemile’nin sunuş bölümü için MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin desteğinin altını çizen Topsakal, alfabe konusunun Türk devletlerinin tarihsel meselelerinden biri olduğunu vurguladı. Bahçeli’nin yazısında, farklılaştırıcı politikaların kökleri kırmak adına atılacak adımların, Türk dünyasının ortak geleceği için hayati öneme sahip olduğuna değindi. Bahçeli ayrıca Cengiz Aytmatov Enstitüsü’nün bu çalışması nedeniyle tebriklerini dile getirerek, eserin Türk dünyasının ortak geleceğine dair pek çok büyük adımın habercisi olduğunu belirtti.

ULUSLARARASI SERGİYLE 100 ESER başlığı altında Topsakal, Bahçeli himayesinde yaklaşık 10 sanatçının katılımıyla toplam 100 eserin sergilenmesini planladıklarını paylaştı. Açılışın 3 Kasım saat 19.00’da İstanbul Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde yapılacağını belirten Topsakal, serginin yalnızca bir sanat etkinliği olmadığını; gelenek ile geleceğin, söz ile imgenin, kelime ile fırçanın bir araya geldiği bir kültür şöleni niteliğinde olduğunu ifade etti. Türk dünyasının seçkin ressamları, Aytmatov’un felsefesini tuvale taşıyarak Ulu Bozkırın ruhunu yeniden canlandıracaktır.