Bir Şair ve Senden Geriye Kalan: Sinemanın İnsan ve Toplum Üstüne Yansıması

Bu sene Cannes’in Belirli Bir Bakış Bölümü’nde jürinin öne çıkardığı “A Poet/Bir Şair”in ünü, Kolombiya’nın Oscar temsilcisi olarak seçilmesiyle daha da güçlendi. Özellikle hafızalarda yer eden Ölü Ozanlar Derneği ve Il Postino gibi klasikleşmiş eserlerle kıyaslanan bu yeni yapıt, şiire dair alışılmış düşünceleri sorguluyor. Baş kahraman Oscar Restrepo, yetenekli olduğunu düşünse de kendini kanıtlamada zorlanan bir şair olarak karşımıza çıkıyor. Zoraki bir işte çalıştığı lise ortamında öğrencisi Yurlady’nin şiir yeteneğini keşfetmesiyle birlikte sanat dünyasına adım atma çabası, beklenmedik ve kırılgan bir süreç olarak ilerliyor.

Senaryonun yazarı ve yönetmeni Simón Mesa Soto’nun yönlendirdiği film, birkaç önemli soruyu seyirciye yöneltiyor. Öncelikle, “İyi bir şair kimdir?” sorusu ilişkilendiriliyor: Ünlü isimler mi üstünlük sağlar, yoksa şiire tutkuyla bağlı olanlar mı asil kalacaktır? Oscar’ın gördüğü ilham veren şair José Asuncion Silva’nın üzerinde yer alan yüzlerce peso, bilimsel bir ayrıntı olmaktan çok, sanat ve statü arasındaki ince çizgiyi simgeliyor. Oscar kendi bakışında iyi sayılabilir; ancak meslektaşları için vasat görünümde kalabilir. Bu durum, onun başaramadıklarını öğrencisi Jurlady’ye hediye ettiği destekle adeta tamamlamaya çalışmasıyla karşılık buluyor.

Toplumsal katmanlar Basit bir öğretmen-öğrenci ilişkisiyle sınırlı kalmayan film, üst sınıf için sanatın reklam aracı hâline gelmesi ile alt sınıf için geçim ve güvenlik meselesinin arasındaki gerilimi de işliyor. Geçinme, her şeyden önce gelirken, sanatın toplumsal değerini sorgulamak için bir alan olmaktan çıkıp, hayatta kalma aracına dönüşüyor. Bu bağlamda, iyi insan mı iyi sanatçı mı sorusu da merkeze oturuyor. Oscar’ın niyetli fakat kırılgan baba kavramına yakın durduğu düşüncesi, sanatın insanı kurtardığı görüşünün her zaman geçerli olmadığını hatırlatıyor. Oscar şiire sıkı sıkıya tutunmaya çalışırken, gerçek hayatta şiirin varlığı ve günümüzdeki konumu da filmin diğer soru işaretleri olarak beliriyor. Finalde bu ikilemin duygusal ve etkileyici bir biçimde öne çıktığı belirtiliyor.

Oyunculukla yeni bir nefes Filmin performans odaklı anlarında Oscar’ı canlandıran Ubeimar Rios, kariyerinin ilk adımlarında bile dikkat çeken, alışılmadık ve benzersiz bir figür ortaya koyuyor. Bir öğretmen ve yayımlanmış bir edebiyatçıyı aynı anda üstlenen bu karakter, yüz hatlarıyla ve ruhu ile izleyicinin ilgisini çekmeyi başarıyor.

Nesillere dair izler “All That’s Left of You/Senden Geriye Kalan” ise Ürdün’ün Oscar adayları arasında yer alıyor. İsrail’in Gazze saldırıları nedeniyle Filistinli bir ailenin hikâyesinin Ürdün’de çekilmesiyle hayata geçen film, Mark Ruffalo ve Javier Bardem’in yapımcılar arasında bulunduğu bir yapım olarak dikkat çekiyor. Cherien Dabis’in yazıp yönettiği bu yapım, 1948’den bu yana Filistinli üç kuşağın yaşadığı trajediyi merkeze alıyor. Saleh Bakri’nin başrolde olduğu film, çalkantılı dönemlere rağmen Filistinli ailenin direncini ve umudu yüceltiyor, toplumsal dayanışmanın önemini vurguluyor.