AGİT PA 23. Sonbahar Genel Kurulu İstanbul’da başladı: Diyalog ve çok taraflılığı yeniden inşa etme çabaları ön planda.

İstanbul’da başlayan AGİT Parlamenter Asamblesi (AGİT PA) 23’üncü Sonbahar Genel Kurulu, TBMM’nin misafirperverliğiyle açıldı. Bu yılki tema, AGİT’in 50. yıl dönümünü anımsatarak “Diyalog ve İş Birliği Yoluyla Çok Taraflılığı Yeniden Canlandırmak” olarak belirlendi. Program kapsamında Parlamenter Konferans, Akdeniz Forumu ve Daimi Komite toplantıları da gerçekleştirilecek.
Toplantıya TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yanı sıra AGİT PA Başkanı Pere Joan Pons, Türkiye Delegasyonu Başkanı Selami Altınok, AGİT Genel Sekreteri Feridun H. Sinirlioğlu ile birçok ülkeden parlamenter ve görevli katıldı. Oturumlar güvenlik, iş birliği ve bölgesel gelişmeler gibi konular üzerinde yoğunlaşacak ve Genel Kurul 19 Kasım’da tamamlanacak.
“Yeni Küresel Sistem Eşitlik Temeliyle İnşa Edilmelidir” başlığıyla açılış konuşmasını yapan Kurtulmuş, adil bir küresel düzenin ana ekseninin eşitlik olması gerektiğini vurguladı. Yeni sistemin adalet, hesap verebilirlik ve kapsayıcılık ilkeleriyle şekilleneceğini söyleyen Kurtulmuş, “İnsanların yaratılıştan gelen eşitliği ve ülkelerin egemenlikte eşitliği, yeni düzenin çatısını oluşturmalıdır” dedi.
Konuşmasında Srebrenitsa Katliamı’na atıfta bulunan Kurtulmuş, uluslararası sistemin hesap verebilirliğini güçlendirme çağrısı yaptı. “Eğer bu hesap verebilirlik sağlanırsa, geçmişteki vahşetlerin tekrarlanması engellenecektir” görüşünü dile getirdi. Ayrıca Gazze konusunu ve Filistin Devleti’nin durumu üzerinde önemle durdu ve iki devletli çözümün gerekliliğini bir kez daha vurguladı.
“Uluslararası Sistem Kapsayıcı ve Tutarlı Olmalıdır” diyerek, yegâne amacı herkesi kapsayan ve tek tip uygulanmayan bir çerçeve oluşturmaya çağıran Kurtulmuş, “Çifte standartlardan uzak durmalı, güçlünün de zayıfın da aynı ölçüde ilke ve değerlerle muamele gördüğü bir düzen kurmalıyız” şeklinde konuştu.
“Rusya-Ukrayna Savaşı Küresel Bir Tehdit Oluşturuyor” değerlendirmesinde, bu çatışmanın yalnız iki ülkeyi değil, geniş bir coğrafyayı etkileyen bir krize yol açtığını belirten Kurtulmuş, Türkiye’nin barış yönündeki çabalarını ve insani konular üzerindeki sorumluluğunu sürdürdüğünü ifade etti. Kafkasya’da kalıcı bir barış için Azerbaycan-Ermenistan arasındaki diyalogların da kritik önem taşıdığını sözlerine ekledi.
“Filistin Devleti’nin Diyaloğa Dahil Edilmesi Zamanı Geldi” düşüncesini paylaşan Kurtulmuş, Akdeniz Havzası ve Orta Doğu’da AGİT PA’nın ilişkilerini güçlendirme hedefini yineledi. Gazze’de kalıcı bir ateşkes için uluslararası ortak çabaların yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti ve iki devletli çözümün bu çerçevede en temel adım olduğunu kaydetti.
Gelecek oturumlarda da uluslararası hukuk ve hesap verebilirlik mekanizmalarının ana eksenini koruyacak olan program, AGİT’in barış ve güvenlik çabalarına katkı sağlamayı sürdürecek. (DHA)