ABD-Çin Tarife Anlaşmasıyla Gümrük Krizi Çözüldü: Detaylar ve Piyasa Etkileri

ABD ile Çin Arasındaki Tarife Savaşında Kritik Dönemeç

ABD ile Çin arasında yaklaşık kırk gündür devam eden ciddi bir gümrük tarifesi krizinde, taraflar arasındaki ilk üst düzey görüşmelerin ardından gerilimler hafifledi. Taraflar, sürpriz bir şekilde, karşılıklı uyguladıkları gümrük vergilerini üç aylık bir süre için önemli ölçüde azaltmayı kabul etti. Bu anlaşma, iki ekonomik güç arasındaki gerginliği yatıştırmak adına önemli bir adım olarak kayıtlara geçti.

ABD hükümeti, Çin’den ithal edilen mallara uyguladığı gümrük vergisini %145 seviyesinden %30’a, Çin ise ABD’den gelen mallara uygulanan vergiyi %125’ten %10’a düşürme kararı aldı. Bu gelişmenin ardından, ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, hafta sonu Cenevre’de Çinli yetkililerle gerçekleştirdikleri görüşmelerin ardından düzenledikleri basın toplantısında bu anlaşmayı duyurdular.

Bessent, yaptığı açıklamada, Çin ile 90 günlük bir duraklama ve gümrük seviyelerinde önemli bir indirimi içeren bu anlaşmaya varıldığını belirterek, “Çin ve ABD’nin ayrışmak istemediği konusunda hemfikir olduk” dedi. Ayrıca, gelecek görüşmelerle ilgili olarak, “Çok iyi görüşmeler bekliyoruz ve artık Cenevre mekanizmasıyla görüşmeler yapıyoruz” diyerek, sürecin yeni bir aşamaya geçtiğine işaret etti.

Çin’den ve ABD’den Görüşmelerle İlgili Yorumlar

Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng, bu toplantıyı, farklılıkları çözmeye yönelik “önemli bir ilk adım” olarak nitelendirirken, her iki tarafın da daha fazla tartışma ve görüşme yapabilmek amacıyla yeni bir mekanizma kurmayı kabul ettiğini açıkladı. ABD tarafını temsil eden Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ise, ABD’nin daha dengeli ve adil bir ticaret ilişkisi kurmak istediğini vurgulayarak, “Bu anlaşma, hem ABD hem de Çin açısından oldukça olumlu bir sonuçla sonuçlandı” değerlendirmesinde bulundu.

İşte yapılan anlaşmanın detayları: ABD, 14 Mayıs itibarıyla Çin’den ithal edilen mallara uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için %145 seviyesinden %30’a indirirken, Çin de aynı süre zarfında ABD’den gelen mallarına uygulanan vergiyi %125’ten %10’a düşürecek.

Geçmişteki Gerilim ve Restleşme

Hatırlanacağı üzere, ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’da, Çin de dahil olmak üzere çeşitli ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri getirilmesi yönünde açıklamalarda bulunmuştu. Çin ise, buna karşılık olarak çeşitli tarifeler uygulamaya koymuştu. Bu gelişmeler, iki ülke arasında büyük bir tarife savaşına neden olmuş ve sonunda ABD’nin Çin’e uyguladığı tarifeler %145 seviyesine ulaşırken, Çin de ABD’ye karşı %125 oranında tarifeleri devreye sokmuştu. Washington yönetimi, diğer ülkeler için getirilen ek tarifeleri 90 gün ertelemiş olsa da, Çin’e yönelik tarifeler yürürlüğe girmişti.

Piyasalarda ve Ekonomide Yansımalar

Bu gelişmeler, küresel piyasalarda önemli hareketliliklere neden oldu. Özellikle, ABD ve Çin arasındaki karşılıklı tarife indirimi adımları, piyasalardaki risk iştahını artırdı. Altın fiyatları sert bir şekilde düşüş yaşadı ve yatırımcılar güvenli liman olarak gördükleri altına yönelmek yerine, riskli varlıklara daha fazla ilgi gösterdi. S&P 500 vadeli işlemlerinde %3’lük bir artış gözlemlenirken, büyük teknoloji şirketlerinin hisseleri yükselişe geçti.

Nasdaq 100 vadeli endeksleri %3.8 oranında artış gösterdi ve dolar, euro ile yen karşısında son bir ayın en yüksek seviyelerine ulaştı. Altın fiyatları ise %2.7 oranında düşüş kaydetti. Aynı zamanda, 10 yıllık ABD Hazine tahvil getirisi %4.43’e yükseldi. Avrupa’da Stoxx Europe 600 endeksi %1.1 artarken, MSCI Asya Pasifik Endeksi %0.9 ve MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi %2 oranında yükseldi. Döviz piyasasında ise euro dolar karşısında %1, Japon yeni %1.3 ve sterlin %0.7 değer kaybetti.