Zengezur Koridoru: Kars–Iğdır–Aralık–Dilucu Demiryolu ile Avrupa-Asya Arası Kesintisiz Ticaret Köprüsü

Kars–Iğdır–Aralık–Dilucu Demiryolu Projesi, uzunluğu 224 kilometre olan ve Asya ile Avrupa arasında kesintisiz demiryolu bağlantısı kurması hedeflenen bir yatırım olarak öne çıkıyor. Proje, ticareti hızlandıracak, lojistiği güçlendirecek ve maliyetleri düşürecek şekilde tasarlandı. Uluslararası düzeyde önemli bir stratejik öneme sahip olan bu hat, İpek Yolu Ekonomik Kuşağı’nın doğu‑batı eksenindeki ana parçalarından biri olarak değerlendiriliyor.

Mevcut transit süresi 18 günden 12 güne inerek ticarette hızlı bir dönüşüm sağlayacak olan hat, sinyalli, elektrikli ve çift hatlı yapısıyla taşıma kapasitesini ciddi oranda artıracak. Deniz yoluna göre yaklaşık yarı sürede taşımacılık imkânı sunan güzergah, Orta Asya’dan Avrupa’ya ulaşım için güçlü bir lojistik köprü görevi görmeyi hedefliyor. Proje ile yılda yaklaşık 5,5 milyon yolcu ve 15 milyon ton yük taşıma kapasitesi elde edilecek ve bu da ticaretin daha hızlı, daha güvenli ve daha düşük maliyetlerle gerçekleşmesini sağlayacak.

Yaklaşık 10.000 kişilik istihdam yaratılması planlanan bu projeyle, bölgede lojistik, sanayileşme, ihracat ve genel istihdam alanlarında önemli gelişmeler bekleniyor. Bölgesel sosyoekonomik kalkınmaya ivme kazandıracak olan altyapı projesi, Türkiye’nin dış ticaretindeki demiryolu payını artırmayı hedefliyor.

Türkiye’nin 600 milyar doları aşan dış ticaretinin çok sınırlı bir kısmı demiryolu ile gerçekleştiriliyor; mevcut payı yüzde 1’in altındadır. Proje, 15 milyon ton yük taşıma kapasitesiyle bu oranı yüzde 4’e çıkarmaya yönelik bir altyapı sunuyor. Ayrıca demiryolu ile taşımacılığın güçlenmesi, 2024 yılında navlun giderlerini düşürmeyi ve toplam maliyetleri azaltmayı amaçlıyor.

Güzergâhın çevresel ve sosyal etkileri, iklim ve meteoroloji, jeoloji ve deprem riski, toprak ve zemin, su kalitesi ve hidroloji, hava kirliliği ve gürültü gibi başlıklar altında ayrıntılı olarak değerlendiriliyor. Bu süreçte kümülatif etkiler, görsel etkiler, biyolojik çeşitlilik ve kültürel miras da dikkate alınarak sürdürülebilir bir yaklaşım benimsendi. Proje, tamamen elektrikli altyapı üzerinde yürütülecek ve karayolu taşımacılığına göre yıllık yaklaşık 500.000 ton karbon emisyonunun azaltılmasına katkı sağlayacak.

Murathan Kalyoncu, Kalyon İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı, projenin ekonomik ve bölgesel birlikteliğe katkısını şu ifadelerle özetledi: “Uluslararası barış ve refaha önemli katkılar sunacak olan bu proje, Türkiye ile Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ulaşım hatlarını güçlendirecek ve bölgesel iş birliğini pekiştirecek. Ayrıca Kalyon İnşaat olarak Nahçıvan ve Azerbaycan arasında köprü görevi görecek ek projeler de yürütülüyor. Projeler sinyalli, elektrikli ve çift hatlı tasarımıyla taşıma kapasitesini artırırken, denizyoluna kıyasla çok daha hızlı bir taşıma imkanı sunuyor.”

Çevresel sürdürülebilirlik açısından öncelikli olan bu proje, toplam değerinin 2,4 milyar Euro olduğu yeşil finansman kaynaklarıyla desteklenecek ve enerji verimliliği sayesinde çevresel etkileri minimize edecek. Türkiye’nin iklim taahhütleri ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarıyla uyumlu çalışmalar yürütülecek.

Sonuç olarak, Zengezur Koridoru’nun bu yatırımı, Türkiye ve bölge için ulaşım ağlarını güçlendirip lojistik kapasiteyi artıracak; ekonomik iş birliğini derinleştirecek ve bölgesel barışın pekiştirilmesine katkıda bulunacaktır.