Yaşlanan Nüfusa Uyumlu Konutlar ve Bakım Tesisi Yatırımları: Türkiye İçin Stratejik Yol Haritası

Türkiye’nin demografik dinamikleri konut ve bakım altyapısını yeniden düşünmeyi zorunlu kılıyor. 65 yaş ve üzeri nüfusun artmasıyla birlikte konut stoğunun yaşlılara uygunluk oranının yükseltilmesi ve bakım merkezlerinin kapasitesinin artırılması hayati bir ihtiyaç olarak görünüyor. Mevcut veriler, yaşlı nüfusun büyümesini karşılamak için konut stokunun ve bakım kapasitesinin geleceğe dönük planlarda önceliklendirilmesi gerektiğini gösteriyor.

Yaşlı dostu tasarım ilkeleri sadece konut tipini değiştirmekle kalmayıp, yaşam kalitesini güvenli ve erişilebilir bir ortamla desteklemeyi hedefliyor. Bu doğrultuda, tasarım ve inşa süreçlerinde hareket kolaylığı, ergonomi, teknolojik entegrasyon ve enerji verimliliğini içeren bir yaklaşım benimsenmesi gerekiyor.

Girişimlerin finansal ve operasyonel destek mekanizmaları, yatırımcıların risklerini azaltmak ve projelerin sürdürülebilirliğini güvence altına almak açısından kritik önem taşıyor. Özellikle arsa tahsisi, uzun vadeli düşük bedelli kiralama olanakları ve faiz desteği gibi unsurlar, özel sektörü konut ve bakım tesislerine yönlendirebilecek güçte. Ayrıca yoğunlaşmış doluluk garanti mekanizmaları ve gelir güvence politikaları da yatırımların mali cazibesini artırıyor.

Çalışmalar, mevcut yatak kapasitesinin hızla artan talebe cevap vermesi için yıllık olarak 5.000 ile 7.000 arasında yeni yatak kapasitesine ihtiyaç duyulduğunu öne sürüyor. Bu çerçevede, bakım merkezlerinin sayısının ve bölgesel dağılımın dengeli planlanması, ülkenin farklı bölgelerindeki talep farklılıklarını da göz önünde bulunduruyor.

Yaşlı dostu konut tasarımında odaklanılacak temel unsurlar şu şekilde özetlenebilir: Erişilebilirlik ve hareket özgürlüğünün sağlanması, ergonomik işlevsellik, teknolojinin entegrasyonu, sosyal ve psikolojik konforun geliştirilmesi ile enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik ilkelerinin benimsenmesi. Bu kriterler WHO, ADA ve ISO gibi uluslararası standartlarla uyumlu olarak uygulanmalı ve yaşam alanlarının güvenliğini artıracak çözümlerle desteklenmelidir.