Yapay Zekanın Ruh Sağlığına Etkisi: Terapiye Yaklaşım ve Riskler Üzerine Uzman Görüşleri

İnternet üzerinden hızlıca bulunan yanıtlar kısa vadeli bir rahatlama sunsa da uzmanlar yapay zekânın ruh sağlığı konusunda ciddi riskler barındırdığını belirtiyor. Psikiyatristler ve klinik psikologlar, yapay zekânın terapiye özelleşmiş temel niteliklerden yoksun olduğuna vurgu yapıyorlar; empati kurma, kişinin öyküsünü dikkate alma ve doğru tanı koyma gibi unsurlar makineyle tam olarak elde edilemeyen özellikler arasındadır.

“Tedavi bireyseldir.” ifadesiyle öne çıkan Doç. Dr. Taha Can Tuman, iyi bir terapötik işbirliğinin terapötik teknikten bağımsız olarak fayda sağladığını belirtiyor. Yapay zekâya dayanarak yüz yüze terapiyi yerinden geçirebileceğimizi söylemek mümkün değil; bir terapistin taşıdığı empati, açıklık, içtenlik ve yargısız dinleme gibi özellikler bir makinede bulunmaz. Ayrıca uygun olmayan yöntemlerin kullanılmasının ruh sağlığını bozabileceğini hatırlatıyor. Hastalara doğru tanı ve uygun tedavi yöntemi için mutlaka bir psikiyatri uzmanının değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor: “Hastalık yoktur, hasta vardır.”

“Yapay zekâ ruh sağlığı için tehlikeli olabilir.” ifadesiyle sözlerine devam eden Uzman Klinik Psikolog Elif Kutlu Kurtoğlu ise yapay zekânın doğru kullanıldığında faydalı olabileceğini kabul etmekle birlikte, klinik psikoloji alanında dikkatli olunması gerektiğini söylüyor. Sorularla yönlendirilen bir yapay zekânın kişinin tüm geçmişini, çocukluk öyküsünü, aile dinamiklerini ve mevcut işlevselliğini bilmeden yanıt verebileceğini ifade ediyor. Klinisyen bir uzmanın, kişinin tüm geçmişiyle birlikte değerlendirme yaparak en uygun çözümleri bulabileceğini hatırlatıyor. Psikoterapi sürecinin anlık mutluluk ya da özgüven artışı vaat etmediğini vurguluyor; yapay zekâ ise hızlı çözümler önermeye odaklanabilir. Ayrıca, yapay zekânın seyahat planları veya şirket karşılaştırmaları gibi alanlarda kullanılabileceğini kabul etmekle birlikte ruh sağlığı açısından yetersiz ve tehlikeli bir araç olarak görülmesi gerektiğini dile getiriyor.