Yan Yana: İki Sanat Çifti, İki Hafıza, Tek Sergiyle Buluşuyor

Türkiye İş Bankası Resim Heykel Müzesi üçüncü yılını özel bir sergiyle kutluyor. “Yan Yana” adlı yeni süreli sergi, Eren–Bedri Rahmi Eyüboğlu ile Melahat–Eşref Üren’in eserlerini aynı çatı altında toplarken yalnızca resimlere değil, mektuplar, karikatürler, şiirler, eskizler ve belgelerle çok katmanlı bir anlatı sunuyor. Bu ortak üretim alanı, görünmez kalan emeğin izlerini sürüyor ve izleyiciyi bireysel hafızadan kolektif hafızaya doğru bir yolculuğa davet ediyor.

Sergi, iki sanatçı çiftinin çalışmalarını yan yana getirerek her birinin yolculuklarını ortak bir anlatıya dönüştürüyor. Üçüncü katta Melahat ve Eşref Üren’in işleri Dr. Öğr. Üyesi Ali Kayaalp küratörlüğünde düzenlenirken, ikinci katta Eren ve Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun eserleri Ömer Faruk Şerifoğlu’nun küratörlüğünde sanatseverlerle buluşuyor. Bu kurgu, çiftlerin birlikte yaşama ve ayrı kalma arasındaki ince dengeyi estetik olarak görünür kılarken, birlikte üretmenin getirdiği gerimleri, neşeyi ve kırılganlıkları da ortaya çıkarıyor.

Bize kalan miras başlığıyla öne çıkan bölümde Kayaalp, sergiye dair yaklaşımını şu sözlerle özetliyor: “Üren çiftinde yan yana olmak ile aynı zamanda yalnız kalmak arasındaki ince dengeyi vurgulamaya çalıştık. Eşref Üren’in varlığını geri plana atmadan Melahat Üren’e eşit alan açarak, sanatçı bir çiftin ilişkisini barındıran dinamikleri, gerilimleri, uyumu ve kırgınlıkları yansıtmayı hedefledik.” Eyüboğlu çiftinin seçkisini hazırlayan Şerifoğlu ise şu açıklamayı yapıyor: “Bedri Rahmi Eyüboğlu, hayatı ve eserleriyle Türk sanatını evrensel boyuta taşıyan bir figürdür. Eren Eyüboğlu ise evrensel kimliğiyle Türk sanat çevresinde saygın bir yer edinmiştir. Sergi, Anadolu’nun folkloru ve zengin kültürel dokusundan beslenen bu üretimin yan yana nasıl bir miras oluşturduğunu incelemeye çalışıyor.”

“Yan Yana”, yalnızca görsel bir sergiden ibaret kalmayıp, beraberinde getirilen mektuplar, belgeler ve eskizlerle ziyaretçiyi tarihin çeşitli katmanlarına taşıyan bir deneyim alanı kuruyor. Böylece sergi, hem kişisel hem de toplumsal belleğe vurgu yapıyor. Küratöryel tercihlerin en önemli hedeflerinden biri, yan yana olmanın farklı anlamlarını düşündürmek. Birlikte üretmek, birbirinden beslenmek ve görünmez emeği hatırlamak gibi çağrılar, ziyaretçiyi kendi yaşamındaki “yan yanalık” halleriyle yüzleşmeye davet ediyor.

Yan Yana, İstanbul Kültür Yolu Festivali kapsamında ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek ve 10 Temmuz 2026’ya kadar açık kalacak.

Kadının emeği önemli bölümünde ise sergi, sanatçı çiftlerin üretimlerine odaklanırken özellikle kadın sanatçıların görünmez kalan emeğini yeniden gündeme getiriyor. Melahat Üren ve Eren Eyüboğlu’nun üretimlerine odaklanan küratöryel yaklaşım, kadın sanatçıların tarih içindeki rolünü güçlendiriyor. İş Sanat Genel Müdürü Zuhal Üreten, bu odaklanmanın sanatta ve hayatta kadın emeğine yeni bir ışık tuttuğunu ifade ediyor: “Bu paralel sergiler, kadın sanatçıların üretimine daha güçlü bir odaklanma getiriyor ve onların yoluna ışık tutuyor.” Üreten ayrıca, Türkiye İş Bankası Sanat Eserleri Koleksiyonu’nun son yıllarda Füreya Koral, Mihri Hanım, Aliye Berger, Azade Köker ve Semiha Berksoy gibi önemli kadın sanatçıların eserleriyle zenginleştiğini belirtiyor ve bu yapıtların müzenin kalıcı koleksiyonunda izlenebileceğini ekliyor.