Uyku kalitesinin beyin yaşlanma hızına etkilerini inceleyen yeni bulgular ve uzun vadeli riskler hakkında bilgilendirici bir özet.
Geniş kapsamlı bir çalışmada, 27 binden fazla katılımcının uyku alışkanlıkları ile beyin yapıları tek tek incelendi ve bunlar 9 yıl boyunca izlendi. Katılımcılar, uyku süresi, uykusuzluk sıklığı, horlama, gündüz uykululuğu ve sabah-akşam alışkanlıkları gibi faktörler açısından ayrıntılı olarak değerlendirildi.
Analiz sonuçlarına göre, uyku kalitesi düşük olan bireylerin beyinleri, mükemmel uyuyanlara göre daha hızlı yaşlanıyordu. En olumsuz uyuyan grubun beyin yaşı, aynı dönemde yaklaşık bir yıl daha gençlere göre ilerideydi; orta düzey uyku kalitesine sahip kişilerde bu fark yaklaşık yedi ay olarak ölçüldü.
Çalışma, uyku sürecinin beynin kendini onarma yeteneğinde merkezi bir rol oynadığını ortaya koydu. Uyku sırasında sinir hücreleri arasındaki bağlantılar güçlenir, toksinler temizlenir ve hafıza güçlenir. Bu süreç bozulduğunda beyin, biyolojik yaşını hızla yitirir hâle gelir.
İlginç bulgular arasında, erkeklerde ve 60 yaşın altındaki bireylerde uykusuzluğun etkilerinin daha belirgin olduğu yer alıyor. Bilim insanları bu farkın hormonal değişiklikler ve yaşam tarzı faktörleriyle bağlantılı olabileceğini düşünüyorlar.
Veriler ayrıca kötü uyku kalitesinin sadece beyin hücrelerini değil, vücuttaki inflamasyon düzeylerini de yükselttiğini gösteriyor. Uzun vadede bu durum, Alzheimer hastalığı, demans ve diğer nörolojik rahatsızlıklar için riskleri artırabilir.