Tuşba Depremi Sonrası Van Bölgesinde Deprem Olasılıklarına Yönelik Uzman Değerlendirmesi

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Hamdi Alkan, Tuşba’da dün meydana gelen 4.6 büyüklüğündeki depremle ilgili olarak bölgede yakından izlenmesi gerektiğini vurguladı. Gelecek 10 yıl içinde büyüklüğü 5’in üzerinde veya 5.5’in üzerinde deprem ihtimalinin önemli ölçüde yüksek olduğunu söyledi.

İl dışı veriler, deprem saat 22.17’da merkez üssü Tuşba olan olayı gösteriyor. Olayla ilgili açıklamalarda bulunan YYÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi, depremin derin odaklı çözümlerle değerlendirildiğini belirterek, başlangıçta sığ görünen depremden daha sonra derin bir deprem olarak sonuçlandığını ifade etti. Doğrultu atımlı ve bindirme mekanizması özelliklerinin birlikte olması, bölgede birden çok tektonik unsurun aynı anda faal olduğuna işaret ediyor. Ayrıca Van Fay Zonu’nun kuzeyindeki bindirme ile 2015 yılında tanımlanan Çolpan Fayı’nın yakınlarında gerçekleşmiş olması da önemli bir bulgu olarak değerlendirildi.

YAPI-ZEMİN UYUMU konusunun yine temel bir vurgu olduğunu belirten uzman, Van Gölü’nün doğusundaki fay zonlarına dikkat çekti. Erciş, Çaldıran ve Van fay zonlarının yanı sıra Gevaş’taki bindirme hareketinin de deprem tevsi açısından dikkat çekici olduğuna işaret etti. Tuşba ve İpekyolu ilçelerinde şiddetin daha fazla hissedilmesinin temel nedeni olarak zayıf zemin koşulları gösterildi. Bundan dolayı yapı-zemin uyumunun çok önemli olduğuna dikkat çekildi.

Vatandaşlara yönelik olarak verilen uyarıda, özellikle 2019 öncesinde inşa edilmiş yapıların teknik denetimden geçirilmesinin zorunlu olduğu belirtildi. Belediye, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri veya Jeofizik Mühendisleri Odası aracılığıyla zemin ve yapı ile ilgili teknik incelemelerin yaptırılabileceği ifade edildi. Bu kontrollerin, olası risklerin tespit edilmesi açısından hayati önem taşıdığı vurgulandı.

Gerilme birikimi ve bölgesel hareketlilik dikkate alındığında, Van Gölü’nün doğusunda ileriki yıllarda kayda değer bir sismik aktivite olabileceğine işaret eden Alkan, kısa ve orta vadede 5’in üzerinde, hatta 5.5’in üzerinde depremlerin oluşma ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi. Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu fay zonlarının etkileşimi ile Anadolu levhasının hareketleri ve İran üzerinden gelen tektonik kuşağın etkisi, bölgeyi deprem açısından kritik bir konuma taşıyor.