Türkiye’nin ihracat başarıları ve cari işlemler dengesine ilişkin etkilerini anlatan kapsamlı bir analiz, trendler ve politika önerileriyle

Görülen olumlu ihracat eğilimi, cari işlemler dengesinin fazlaya doğru ivmelenmesine katkı sağlamaktadır. Bakanlık ön görüleri kapsamında ekim ayında cari işlemler dengesinde yaklaşık 500 milyon dolarlık fazlanın kaydedilmesi beklenmektedir.
Ülke ihracatı, ekimde %2 artışla 23 milyar 941 milyon dolar seviyesine ulaşmış ve tarihin en yüksek ekim ayı ihracatı kaydedilmiştir. Buna paralel olarak, ekim itibarıyla yıllıklandırılmış mal ihracatı 270,1 milyar dolar olarak belirlenmiştir. Aynı dönemde, hizmetler ile birleşik olarak yıllık ihracat hedefinin aşılmasıyla toplam yıl içi ihracat performansı güçlü bir tablo çizmektedir.
Yıllıklandırılmış mal ve hizmetler ihracatı, yıl başında belirlenen 390 milyar dolar hedefini aşarak 390,6 milyar dolar düzeyine ulaştı ve ekimde 391,7 milyar dolar beklentisi ile ilerledi. Bu rekorlar, artan küresel korumacılık ve jeopolitik gerilimlerin baskı altındaki dış talebe rağmen elde edilmiştir.
İhracat hedeflerinin aşıldığı ve daha yükseğini yakalamak için kararlılıkla çalışıldığı belirtilirken, mal ve hizmet ihracatındaki olumlu seyir cari işlemler dengesinin fazlalığa geçmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca, ekim ayında cari işlemler dengesinde yaklaşık 500 milyon dolar fazla kaydedilmesi beklenmektedir. Bu çerçevede, fazlanın dördüncü aya ulaşacağı öngörülmektedir. Cari işlemler açığının yıl içindeki küçülmesi için veriler, Orta Vadeli Program (2026-2028) kapsamında 2025 yılında milli gelire oranla %1,4 olarak öngörülmektedir.
İthalat verileri ise ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla %7,2 artış göstererek 31,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ocak-ekim döneminde ise ithalat, geçen yılın aynı dönemine göre %6,1 artışla 299,2 milyar dolar olarak kaydedildi ve artışın büyük kısmı piyasa dalgalanmalarıyla ilişkili altın hareketlerinden kaynaklandı.
Binek otomobiller, doğal gaz, bakır ve motorlu kara taşıtları aksamlarının ekimde öne çıkan artışlar arasında yer aldığı ifade edildi. Yıllıklandırılmış ithalat ise ekimde geçen yılın aynı ayına göre 21 milyar dolar artışla 361,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Bolak, dış ticaret açığının ekimde %27,6 artış ile 7,6 milyar dolar seviyesinde olduğunu belirtti. Ayrıca, bu yılın Ocak-Ekim döneminde dış ticaret açığının geçen yılın aynı dönemine göre %13,3 artışla 74,7 milyar dolar olduğu ve yıllıklandırılmış dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre 13 milyar dolar artışla 91 milyar dolar olarak gerçekleştiğini bildirdi. Dış talebin zayıf olması, bölgemizdeki savaşlar ve bölgesel gerilimler ile tarife belirsizliğinin sürmesi, rekabet koşullarını ağırlaştırsa da mal ve hizmet ihracatında artışın sürdüğünü ifade etti.
Bakanlık olarak ticareti kolaylaştırmaya, ihracatçıların rekabet gücünü artırmaya, ikiz dönüşüm sürecine uyum sağlamaya, ticari diplomasiyi güçlendirmeye ve ihracatçılara finansman olanakları sunmaya yönelik çalışmaların sürdüğünü kaydetti.