Türkiye’de Hava Kirliliği: Etkileri ve Bölgesel Dağılımı Üzerine Güncel Bir Değerlendirme

Hava kalitesi en ağır sorun olarak Kayseri, Erzincan ve Kütahya gibi illerde belirginleşti. Ekonomik etkisi ise Türkiye için yıllık yaklaşık 138 milyar dolar olarak raporlanıyor; rapora göre 2024 yılında hava kalitesinin iyi olduğu il bulunmuyor. Başkent Ankara ve İstanbul’da da hava kirliliği hassas seviyede izleniyor.

İnce PM2.5 partikülleri nedeniyle 2024 yılında Türkiye’de 62 bin 644 kişi erken yaşta hayatını kaybetti; 2023 verisi 63 bin 851 olarak kayda geçti. Bu ölümler, 30 yaş üstü toplam ölümlerin yaklaşık %13’üne karşılık geliyor.

Ankara ve İstanbul’a dikkat 2024 yılında hava kirliliğine bağlı ölümlerin en yüksek olduğu il Osmaniye olarak kaydedildi; oransal olarak %33.8’e ulaştı. Ölümlerin en fazla görüldüğü kentler İstanbul, İzmir, Bursa ve Ankara olarak öne çıkıyor. En kirli ilk 10 il, Akdeniz’in doğusu ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alıyor.

Osmaniye, Bursa/Kestel ve Şırnak’ta termik santrallerin etkisiyle halk, yılda yaklaşık 250 gün boyunca kötü hava ile karşılaşıyor. İstanbul’da Sultangazi ve Cebeci bölgelerinde taş ocaklarının etkisiyle bu süre 263 güne yükseliyor.