Türkiye’de Eylül Enflasyonu ve Beklentiler: Gıda ve Konut Hareketliliği Öne Çıkıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. TÜFE aylık olarak %3.23 artarken, yıllık enflasyon %33.29 seviyesinde kaydedildi. En çok ağırlığa sahip üç ana harcama grubunda yıllık değişimlere bakıldığında; gıda ve alkolsüz içecekler %36.06, ulaştırma %25.30 ve konut ise %51.36 artış gösterdi. Bu ana grupların yıllık değişime olan etkileri sırasıyla %8.60, %4.15 ve %7.85 olarak raporlandı.

Dezenflasyon süreci işaret ediyor Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, fiyatların ana belirleyicisi olarak gıda kalemlerini işaret etti. Eylül ayı ortalamasının uzun döneme göre 3 puan üzerinde gerçekleştiğini ve aylık enflasyona 1.1 puan katkı yaptığını söyledi. Ayrıca eylül ayında eğitim grubu ile diğer ilgili kalemlerin aylık enflasyona yaklaşık 0.7 puan katkıda bulunduğunu belirterek, dezenflasyonun süreceğini vurguladı. Arz odaklı politikalar ve dönemsel etkilerin azalmasıyla program önceliği olan dezenflasyonun devam edeceğini ifade etti.

Üniversite eğitimi maliyeti etkiledi Tüketici fiyatları bazında eylül ayında en yüksek artış %61.67 ile üniversite eğitiminde görüldü. En çok ucuzlayan ürün ise %17.29 ile hava yoluyla yolcu taşımacılığı oldu. Üniversite eğitimindeki yükselişi %36.62 ile diğer konaklama hizmetleri (öğrenci yurtları) ve %19.84 ile yumurta izledi. Geçen ay en büyük düşüş ise %17.29 ile hava yoluyla yolcu taşımacılığında kaydedildi. Bunu %5.75 sağlık sigortası, %5.29 evcil hayvan ürünleri ve %3.94 evle ilgili temizlik malzemeleri takip etti.

Zam farkları ve hesaplamalar Memur, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı aylıklarının ocak zam hesaplarında belirleyici olacak enflasyon farkı için 3 aylık veriler netleşti. Temmuz enflasyonu %2.06, Ağustos ise %2.04 olarak gerçekleşti. Memur ve memur emeklileri için 3 aylık fark %2.38 olarak belirlendi. Bu farkın netleşmesiyle 6 aylık oranlar toplu sözleşme zammına eklenip ocakta zamlı maaşlara yansıyacak. İşçi ve Bağ-Kur emeklileri için ise 3 aylık enflasyon %7.50 olarak hesaplandı ve emekli zammı için 6 aylık oranın netleşmesi gerekiyor.

Kira zammı için tavan netleşti TÜFE’nin 12 aylık ortalaması, kira zammı yapacaklar için %38.36 olarak öne çıktı ve bu oran kira zamlarında üst sınır olarak belirleyici olacak.