Türkiye’de Bağımlılıkla Mücadelede Yeni Dönem ve Dijital Bağımlılığa Yönelik Stratejiler

İstanbul’da Yeşilay’ın konukluğunda düzenlenen zirve, insan sağlığını tehdit eden her türlü bağımlılık karşısında elde edilen ilerlemeyi ve küresel stratejileri paylaşmak üzere bir araya gelinen bir platform oldu. Konuşmada, Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde 2014’te kurulan Uyuşturucu ile Mücadele Yüksek Kurulu’nun daha kapsayıcı bir oluştura dönüştüğü belirtildi. Yeni dönemde sadece tütün ve uyuşturucunun değil, çağın yeni tehditleri olarak görülen teknoloji, oyun ve ekran bağımlılığının da ele alınacağı vurgulandı. 2024–2028 Ulusal Eylem Planı bu yeni odak doğrultusunda uygulanıyor.

Memişoğlu, Sancaktepe’deki Sağlıklı Yaşam Köyü projesinin 2026’da hizmete gireceğini ifade ederek: “180 bin metrekarelik alanda 75 bağımsız bölüm ve 270 yatak kapasitesiyle çalışacak bu merkez, alkol, madde, tütün, kumar ve ekran bağımlılığıyla mücadelede tek çatı altında entegre hizmetler sunacak; sadece tedaviyle sınırlı kalmayıp mesleki yönlendirme ve topluma yeniden kazandırmayı da hedefliyoruz.” dedi.

Türkiye’nin sigara kullanımına ilişkin OECD sıralamalarında üst sıralarda yer alması ise arzu edilmeyen bir durum olarak tanımlandı. Sigaranın toplumun gündeminden çıkması için alınan önlemler, sigara ürünlerinin görünürlüğünü azaltmaya dönük mevzuat çalışmalarıyla destekleniyor. Sağlık kurumları, üniversiteler ve kamu binalarıyla sigara ilişkisini kesmeyi amaçlayan adımlar özellikle vurgulandı.

“467 OLAN SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİĞİMİZİ 873’E YÜKSELTTİK” başlığıyla ifade edilen ivmede, gençler ve çocuklar için sigarayı masum gösteren ürünlere karşı denetimler sıkılaştırılıyor. ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı üzerinden bir yıl boyunca 308.222 vatandaş destek aldı; 12 yıllık süreçte yaklaşık 6 milyon kişiye danışmanlık ulaştırıldı. 2024’te 150 bin kişi poliklinik hizmetinden faydalandı ve bir yıllık takipte kullanıcıların yaklaşık %36’sının sigarayı bıraktığı görüldü.

Mobil ekipler sayesinde polikliniklere erişimin artırılması ve sahada sigara bıraktırma çabalarının hızlandırılması da uygulanabilir bir strateji olarak lanse edildi. Memişoğlu, 2025 yılında bu yaklaşımın daha geniş kitlelere ulaşacağını belirtti. Türkiye’de yaklaşık 28 bin aile hekimi bulunduğunu hatırlatırken, aile hekimliklerinde sigara bırakma birimlerinin kurulmasıyla kapsamın genişletildiğini ve Yeşil Dedektör hattı ile denetimlerin güçlendirildiğini söyledi.

Uyuşturucuyla mücadelede ALO 191 hattının 7/24 hizmet verdiğini hatırlatan Memişoğlu, AMATEM ve ÇEMATEM merkezlerine yönlendirmelerin yapılacağını ve ülke çapında 64 yataklı ve 80 ayaktan olmak üzere 144 merkezde hizmet sunulduğunu kaydetti. Adalet Bakanlığı ile iş birliği içinde uzaktan ceza infaz kurumlarında da sağlık ve danışmanlık hizmetleri sağlanıyor.

“12-18 YAŞ DİJİTAL BAĞIMLILIK İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARIMIZI YÜRÜTÜYORUZ” ifadesiyle dijital bağımlılığa karşı farkındalık programlarının önemi vurgulandı. An Sende Kalsın temasıyla 2025’in ilk yarısında 876 binden fazla kişiye ulaşılmış; öğretmenler, ebeveynler ve sağlık çalışanları için eğitimler yürütülüyor. Adölesan dönemi için özel olarak 12–18 yaş dijital bağımlılık çalışmalarına odaklanılacağı belirtildi.