Türkiye’de Açık Kahverengi Tonlarda Ayılar ve Beyaz Görünümün Gerçekleri

Çamlıhemşin’e bağlı Kavak Mahallesi civarında ormanlık alanda hareketlilik fark eden bir vatandaş, beyaz renkli anne ayı ile üç yavruyu cep telefonu kameralarına kaydetti. Görüntüler, bölge halkı arasında büyük merak uyandırdı ve olayla ilgili konuşmalar yapıldı.

KTÜ Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetim Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, Türkiye’de ayıların değişen renk tonlarına sıkça rastlandığını belirtti. Ayıların Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’da görülen geniş bir tür yelpazesine sahip olduğunu vurgulayan Başkaya, açık kahverengi, krem ve hatta çok açık tonlara kadar farklı renklerde postlar görülebileceğini ifade etti. Vatandaşların bazen bu tür açık tonlardaki ayıları “beyaz ayı” olarak adlandırabildiğini, ancak bu durumun kutup ayısı anlamında bir durum olmadığını açıkladı. “Beyaz ayı” olarak adlandırılanlar genellikle normal bir ayının açık kahverengi varyantlarıdır ve bu da doğal bir fenomendir. Türkiye’de Doğu Karadeniz’den Güneydoğu Anadolu’ya, Batı Karadeniz’den Toroslar’a uzanan bölgelerde benzer renk varyasyonları sıkça gözlemlenebilir.

Yaş ilerledikçe ayıların post rengi daha açık tonlara kayabilir; genç bireylerde ise açık tonlar erken göze çarpabilir. Ayrıca tamamen beyaz görünen albino ayılar da bulunur; fakat bunlar da kutup ayısı değildir. Beyaz ayı denildiğinde akla gelen kutup ayısı, Asya ve Amerika’nın kuzey bölgelerinde yaşayan ayrı bir türdür. Dünya üzerinde sekiz ayı türü bulunmasına rağmen, kutup ayısı haricindeki hiçbir tür tamamen beyaz değildir.

Yüksek dağ zirvelerinde kar yağışıyla birlikte ayılar kış uykusuna geçmeye başlamıştır. Başkaya’ya göre kış mevsimi yaklaşırken, dağların en yüksek bölgelerinden başlayarak yavaş yavaş daha alçak bölgelerde barınak arayacaklar; önce en yüksektekiler, karın daha erken kapadığı bölgelerde hareketlilik göstereceklerdir.