Türk cerrahlarının canlı vericiden karaciğer nakliyle uluslararası başarıya taşıdıkları yolculuğun etkileyici hikâyesi ve tıbbi öncüleri.

Geleneksel olarak yabancı cerrahların bilgi birikiminden yararlanılan bir dönemin ardından, bugün Türk cerrahlar canlı vericiden yapılan organ nakillerinde dünya sahnesine yön veren bir güç haline gelmiştir. Bu alanda elde ettikleri deneyimler ve bilimsel birikimler, uluslararası meslektaşlarına yol gösteriyor; eğitimler düzenliyor ve operasyonlarda öncü rol üstleniyorlar.
Örnek olarak Leiden Üniversitesi Hastanesi’nde gerçekleştirilen önemli bir çalışmalar zinciri gösteriliyor. Leiden Üniversitesi’nin eski köklü geçmişi ve tıp alanında taşıdığı prestij, bu projelerin merkezinde yer alırken, Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı ve Doç. Dr. Tonguç Utku Yılmaz ile Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Yaman Tokat Hollanda’da ilk kez Leiden Üniversitesi Hastanesi’nde canlı vericiden karaciğer nakli yaparak bu kurumun tıp tarihinde yeni bir sayfa açmasına ortak oldular. Geçen yıl Türkiye’ye geldikleri dönemde de canlı vericili nakil konusundaki başarılarını göstermişlerdi.
Türkiye, kadavradan nakillerde dünyada neredeyse son sıralarda kalırken, canlı vericiden organ nakillerinde ise lider konumunu sürdürüyor. Bu alanda kazandıkları bilgi ve deneyimleri yabancı meslektaşlarına aktarmaya devam eden Türk hekimler, önemli başarılara imza atıyorlar. Karakayalı, Leiden’deki operasyon sonrasındaki görüşlerini paylaşırken, ekip çalışmasının önemine vurgu yaptı: “Geçtiğimiz yıl Leiden’in organ nakli ekibi bizi ziyaret etti ve üç karaciğer nakli ameliyatını gözlemledi. Uygun görüldüğüne karar verip alıcı ile verici için hazırlıkları hızla tamamladık. 45 yaşındaki Hollandalı hastaya 29 yaşındaki verici yeğeninden karaciğer nakli yapıldı ve 13 saat süren operasyon başarıyla sonuçlandı. Verici operasyonuna Tayvan’dan katılan bir cerrahın robotik katkısı da elde ettiğimiz başarının bir parçası oldu.”.
Türkiye, canlı vericili karaciğer nakli konusunda dünyada birinci konumundaki yerini koruyor. Halen Bakanlık güneşli resmi verilerine göre Organ Nakli Bekleme Listesi’ne kayıtlı yaklaşık 35 bin hasta bulunuyor ve çoğunun acil nakil ihtiyacı sürüyor. Prof. Dr. Karakayalı, “Organ bağışı ihtiyacı karşılanamıyor; bekleme sürecinde ne yazık ki birçok hasta hayatını kaybediyor. Buna karşın canlı vericili karaciğer nakli sayılarımız, ülkemizi dünya lideri konumuna taşıyor. Ancak kadavradan bağış oranını artırmak için daha çok çalışmalıyız.” diye ifade etti. Yeni yayınlanan organ bağışı yönetmeliğine göre bağış beyanlarının E-Devlet ve E-Nabız üzerinden yapılabileceğini belirten Karakayalı, bu gelişmenin kadavradan bağışın artmasına umut kattığını sözlerine ekledi.