Türk bilim insanlarının dünya çapında inovatif ilaç geliştirme başarılarını keşfedin. Sağlık ve tıp alanındaki yeniliklerle geleceği şekillendiriyorlar.
Son dört yıldır yoğun bir şekilde sürdürülen ve Cumhurbaşkanlığı Sağlık Politikaları Kurulu üyesi Prof. Dr. Hasan Türkez ile İngiltere’deki Kings College London ve İsveç’teki prestijli Karolinska Enstitüsü’nde araştırmalarını yürüten Prof. Dr. Adil Mardinoğlu’nun öncülüğünde gerçekleşen çalışmalar, yeni nesil moleküllerin klinik deneme aşamasına geçmek üzere olduğunu müjdeledi. Bu yeni ilaçların ilk insan denemelerine, bu yıl içinde başlanması planlanmaktadır. Gelecekte Alzheimer, Parkinson, ALS ve Huntington hastalıkları gibi henüz etkili tedavisi olmayan nörolojik hastalıkların yanı sıra prostat kanseri ve kas erimesi gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı da umut vaat ediyorlar.
İlaçların geliştirilme sürecinde, Türk bilim insanlarının uluslararası patent alımı ve saygın bilimsel yayınlarda yer alma başarısı önemli bir aşamayı temsil etmektedir. İstanbul Ataşehir’de kurulan Trustlife laboratuvarlarında, sistem biyolojisi ve yapay zekâ temelli yöntemlerle tasarlanan bu üç yeni ilacın yanı sıra, on farklı hastalık alanında daha yeni projeler yürütülmektedir. Aynı zamanda, İngiltere’deki Kings College London ve İsveç’teki Karolinska Enstitüsü ile yürütülen ortak araştırmalar, Türkiye’nin bilimsel alandaki küresel rekabet gücünü gözler önüne sermektedir.
Prof. Dr. Adil Mardinoğlu ve Prof. Dr. Hasan Türkez, önümüzdeki aylarda başlayacak ilk insan denemeleri ile bu ilaçların dünya pazarında ilk olma özelliğine sahip olacağını belirtiyorlar. Her ikisi de devletin imkanlarıyla yetişmiş ve eğitilmiş, bu ülkeye karşı büyük bir sorumluluk duyan bilim insanlarıdır. Prof. Dr. Türkez, “Hayalimizi gerçekleştirmek ve Anadolu’nun gururu olmayı başarmak bizim için büyük bir onur. Bu süreçte, hem ulusal hem de uluslararası arenada Türk mühendisliği ve biliminin gücünü göstermek istiyoruz” diyerek, Türkiye’nin kendi markasıyla küresel ilaç pazarında yer almayı hedeflediklerini ifade ediyor.
Prof. Dr. Mardinoğlu, geliştirdikleri moleküllerin, toplamda yaklaşık 20 milyar dolar büyüklüğe ulaşacak olan global pazara hitap edeceğine işaret ederek, “Bu ilaçlar, dünyada ilk kez üzerinde çalışılan ve ‘First Thing Class (FIC)’ olarak adlandırılan yeni mekanizmalar üzerine tasarlandı. Bu sayede, ilaç geliştirme süreçleri hızlandırılırken, klinik aşamalarda başarı oranlarını artırıyoruz. Ayrıca, geleneksel ilaçların yanında, yeni nesil moleküller, tedavi süresini yaklaşık yarı yarıya azaltmayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.
Kas erimesi ve yaşlanmaya bağlı kas kaybı gibi sorunlarda devrim niteliğinde bir adım atan bilim insanları, kas kütlesini artıran ve yeniden programlayan mekanizmalar üzerinde çalışmaktadır. Prof. Dr. Türkez, “Kas hücrelerinin yeniden yapılandırılmasını sağlayan yeni moleküller geliştirdik. Bu moleküller, egzersiz veya diyet olmadan bile kas kütlesini artırma potansiyeline sahip. Bu, yaşlılıkta ve obezite sonrası kas erimesi yaşayan kişiler için büyük bir umut” diyerek, bu alandaki yeniliğin önemine vurgu yaptı.
Laboratuvarda, uluslararası standartlarda ilaç geliştirme süreçlerini başarıyla tamamlamayı başaran ekip, yaklaşık 26 temel kriteri karşılayarak, bu süreçte üç kez yüzde 100 başarı sağladı. Prof. Dr. Türkez, “Bu başarı, yaklaşık 1/6 olasılıkla gerçekleşen zorlu bir süreçtir. Üç kez üst üste başarmak, uluslararası arenada Türk bilim insanlarının gücünü göstermektedir” diyerek gurur kaynağı olmaktadır.
Son olarak, Prof. Dr. Hasan Türkez, “Üç yeni ilaç adayıyla, hem Alzheimer, hem kas erimesi hem de prostat kanseri gibi hastalıklara karşı yeni ve etkili tedavi seçenekleri geliştirmeyi amaçlıyoruz. Bu projeler, Türkiye’nin kendi patentleri ve Ar-Ge gücüyle ortaya çıkan ürünlerdir. Önümüzdeki 3-4 yıl içerisinde, bu ilaçların klinik aşamaları tamamlanıp, küresel pazarda yerlerini alacaklarına inanıyoruz” şeklinde açıklamada bulundu.