Suçun kökü ailede çözüm hepimizde

Son dönemde çocukların suça sürüklenmesiyle ilgili olaylar, kamuoyunda yoğun tartışmalara yol açarken TÜİK’in 2024 verileri de bu eğilimi teyit ediyor. Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların sayısı yüzde 9.8 artarak 612 bini aştı. Bunların 279 bin 620’si mağdur olurken, 202 bin 785’i “suça sürüklenen çocuk” olarak kayda geçti. Bu rakam, 2023’e göre yüzde 13’lük bir artış anlamına geliyor.

YARALAMA ilk sırada yer alıyor: Suça sürüklenen çocukların fiillerinde en önde gelen işlem yaralama (yüzde 40.4), ardından hırsızlık (yüzde 16.6) ve uyuşturucu madde kullanımı ve ticareti (yüzde 8.2) geliyor.

Bu tablo, son yıllarda kamuoyunda çok konuşulan bazı vakalarla da somutlaşıyor. İstanbul’da 14 yaşında Mattia Ahmet Minguzzi, iki çocuğun bıçaklı saldırısı sonucu hayatını kaybetti. Aynı şehirde 2024’te Lise Müdürü İbrahim Oktugan, eski öğrencisi tarafından silahla vurularak öldürüldü. Ankara’da iki kardeş, 23 yaşındaki Hakan Çakır’ı bıçaklayıp öldürdü. Ayrıca İstanbul’da kuyumculuk yapan Duygu G. ve iş yeri, ardı ardına silahlı saldırılara hedef oldu; saldırıları düzenleyen 14 yaşındaki iki tetikçi gözaltına alındı ve evde piyasa değeri 3 milyon lira değerinde uyuşturucu bulundu.

‘SAHİPSİZLER’ yaklaşımıyla hareket eden Uzmanlar, çocukların çoğunun doğuştan suçlu olmadığını, sahipsizlik, yönlendirilmemişlik ve güvensiz çevre koşullarının etkili olduğuna dikkat çekiyor. Prof. Dr. Neslihan İnal, suça sürüklenen çocukların çoğunun sahipsiz olduğunu; ailelerin çocuklarına gerekli sahipliği göstermediğini belirtiyor. “Suç yoluyla elde ettiği kazancı hızla tüketirler; çoğu zaman madde kullanımına yönelirler” diyor.

ASIL ÇÖZÜM CEZAEVİ SONRASINDA; Prof. Dr. İnal, cezaevlerinin çözüm olmadığını vurgulayarak, güvenli ve sahip çıkılacak bir ortamın gerekliliğini şöyle ifade ediyor: “Ceza var ama sonrası ne olacak? Bu çocukların güvenli, sahip çıkacak bir ortamda yaşamaya devam etmesi gerekiyor ki tekrar suç davranışına bulaşmasın.” Ayrıca toplumun her katmanı bu soruna ortak paylaşım ve sorumluluk getiriyor; ailelerin bilinçlendirilmesi ve eğitim sistemi ile ruhsal destek mekanizmalarının güçlendirilmesi gerektiğini ekliyor. EBEVEYNLER İÇİN ETKİN YAPTIRIM başlığı altında, Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Hasan Sınar da toplumsal yeniden entegrasyon hedefli adımların önemine vurgu yapıyor: “İçeride alınan çocuk için koruyucu aile sistemi ve gerekli rehabilitasyon uygulamaları hayati.”

İNDİRİM ORANI AZALTILACAK başlığıyla özetlenen tartışmada, 12-15 yaş grubundaki çocuklar için cezai ehliyet değerlendirme süreciyle ilgili ayrıntılar paylaşılıyor. Adli rapor ve sosyal inceleme raporu temel alınarak karar veriliyor. 12 yaşından küçükler için cezai ehliyet yok; 12-15 yaş arasında ise bazı durumlarda indirimin uygulanıp uygulanamayacağına göre karar veriliyor. 15-18 yaş grubunda ise indirimin azaltılması veya cezaların artırılması yönünde modeller tartışılıyor. Hükümler için söz konusu sürenin etkili sınırlamalarla uygulanması önerileri öne çıkıyor.

15-18 YAŞ GRUBUNA YÖNELİK DÜZENLEMELER çerçevesinde, indirim oranlarının azaltılması ve ceza artırımları gibi seçenekler ele alınıyor. Ayrıca ailenin yükümlülüklerinin ihlali durumunda yaptırımların güçlendirilmesi üzerinde de duruluyor. Parti kaynakları, Anayasa Mahkemesi süreciyle uyumlu adımların atılmasının kritik olduğunu belirtiyor.

EBEVEYNLER İÇİN ETKİN YAPTIRIM kapsamında, çocuk hükümlülerin çocuk kapalı cezaevlerinde infazı ve iyileşme durumuna göre eğitim evlerine yönlendirilmesi gibi uygulamalar öneriliyor. Anne-baba veya sorumlular hakkında da gerekli yaptırımların uygulanması gündemde.

YAZ TATİLİ ARTIŞI bağlamında, CİMER’e çocukların ilgisi yüksek; çeşitli talepler içeriyor. Gönüllü askerlik, seyahat geçmişinin paylaşılması, yaz tatili gün sayısının artırılması ve drone kullanımı gibi talepler öne çıkıyor.