Shabazz’in Anlatımıyla Malcolm X’in Mirası ve Aile Reelasyonu

Enstitü Sosyal’in Genel Koordinatörü Dr. İpek Coşkun Armağan moderatörlüğünde gerçekleştirilen söyleşide Ilyasah Shabazz, Malcolm X’in düşünce mirasına olan bağlılığını ve kızı olmanın hayatına kattığı dinamikleri paylaştı. Ailede eğitimin ne denli önemli olduğuna vurgu yaparken Shabazz, çocukluklarında annelerinin İslam’ı ailesiyle birlikte öğrenme sürecini hatırlattı ve kendilerini 6 kız kardeş olarak hangi gerçek bilgiyle büyüdüklerini anlattı. “Afrika diasporasının bir parçası ve Müslüman olarak kendimizi sevdik.”

“MALCOLM X, BENİM BABAM OLMASAYDI, YİNE BANA İLHAM VERİRDİ” olarak ifade ettiği gibi, ailesinin kendisine verdiği eğitimin “en büyük hediye” olduğunu belirten Shabazz, biyolojiden tıp hekimliğine uzanan hayalinin toplumun gençlerine yönelik öz saygı ve kaliteli eğitime olan ihtiyacı anlatmaya dönüştüğünü dile getirdi. Üniversite yolculuğunun babası hakkında daha derin bilgiler edinmesini sağladığını söyleyen Shabazz, pek çok kişinin onu sadece Malcolm X’in kızı olarak görmesi nedeniyle karşılaştığı ilgi dalgasını da paylaştı. Bu tutum karşısında büyüyen Shabazz, babasının değerleri ve karakteriyle olan bağını güçlendirdiğini belirtti ve şu sözlerle devam etti: “Malcolm X, benim babam olmasaydı, yine yaptığım işi yapardım. Çünkü bana ilham verirdi.”

“BABAM 21 ŞUBAT’TA 21 KURŞUN YEDİ” başlığıyla anılan bölümde, Shabazz ailesinin yaşadığı trajediyi ve annelerinin bu süreçteki direnişini şöyle özetledi: “Annemin ve 6 kızının dik durabilmesini sağlayan güç özgüvendir. Babam şehit edildikten sonra da annem bizi sevgisiyle büyüttü. 21 Şubat’ta 21 kurşun yedikleri bu olayın acısını hep içlerinde taşıdılar.” Anne, ikizler hâlâ hamile iken bile bu zorlukların üstesinden gelmeyi başardı; kocasının mirasını koruyup kızlarını yetiştirme kararlılığını sürdürdü. Shabazz, bu süreçte annesinin dinî inancı ve özsaygısının izinden giderek dayanışmayı ördüğünü ifade etti.]

“HER TÜRLÜ ZULMÜN OLDUĞU PEK ÇOK YERİ ZİYARET ETTİ” adıyla sürüp giden anlatıda Shabazz, babasının adalet mücadelesine olan yaklaşımını şu sözlerle dile getirdi: “Bombalamalar, linçler ve saldırılar karşısında sergilediği duruşu, bir konuşmasında Hamlet’ten alıntı yaparak ‘Olmak ya da olmamak’ ifadesiyle özetlemişti. Ya çözümün parçası olursunuz ya da onun dışında kalırsınız.” Ayrıca Filistin meselesine dair düşüncelerini paylaşırken babasının dünyayı gezip zulmün her türlüsünü gördüğünü belirtti. Shabazz, New York’ta Zohran Mamdani’nin seçilmesini küresel bir bilinçlenmenin işareti olarak gördüğünü ifade etti: “Bir Müslüman’ın New York belediye başkanı olacağını kim düşünebilirdi ki.”

“BİZ SADECE İNSANLIK AİLESİNİN BİR PARÇASI OLDUĞUMUZU SÖYLÜYORUZ” başlığıyla devam eden bölümde ise şiddet ve adalet temaları öne çıktı. Shabazz, Black Lives Matter’a ilişkin olarak “Siyahlar, ezilenler ve inananlar olarak herkes için adalet talebindeyiz. Ancak organize olmadığımızda hedeflerimizi netleştiremiyoruz.” dedi. Shabazz Center’da nesiller arası liderlik geliştirme programını bu amacı taşıyarak kurduklarını kaydederken, tarih ve mirası geri kazanmanın önemine vurgu yaptı. Gelecek yıl yayımlanacak olan Malcolm in the Desert: The Spiritual Transformation adlı kitabında babasının hac yolculuğunu ve kendi yolculuğunu yazacağını belirten Shabazz, hacın sadece Mekke ziyaretinden ibaret olmadığını, içsel bir dönüşüm aracı olduğunu vurguladı: “Hac, kendini daha iyi bir insan yapmak isteyen herkes için.”