Sapanca Gölü: Su Kıtlığının Son 11 Yıllık İzleri ve Vadettikleri Önlemler

Sapanca Gölü, Sakarya Nehri’ne bağlanan ve Sapanca ile Arifiye arasındaki bölgede başlayan, Kocaeli’nin Kartepe sınırlarına uzanan önemli bir su kaynağıdır. Yüzölçümü yaklaşık 47 kilometrekare olan gölün en derin noktası 61 metre olarak kaydedilmiştir. Beslenmesi, Karaçay, Kuruçay, Kurtköy, Mahmudiye, İstanbuldere, Karadere ve Kaymakçı gibi dereler aracılığıyla sağlanır. Tam kapasiteye ulaştığında fazlasını doğrudan Çark Deresi yoluyla Sakarya Nehri’ne boşaltır.

SU KOTU TARİHİNİN EN DÜŞÜK SEVİYESİNE YAKLAŞIYOR Önceki yıllarda görülen kuraklık nedeniyle 2014’te görülen 29,64 metre seviyesinden sonra yağışlar toparlandı ve 2023 Aralık’ta 32,20 metreye yaklaşan seviye, son dönemdeki kuraklık etkisiyle gerilemeye başladı. Yağışlar azaldıkça su kaynakları da olumsuz etkilendi; Sapanca Gölü de bu durumdan payını aldı. Aralık 2024’te 29,97 metre olan seviye, 2025’in ilkbaharında nispeten artış gösterse de Haziran-Temmuz-Ağustos aylarındaki kuraklık göl kotunu daha da düşürdü. Ekim ayında 29,04 metre ve Kasım’da 28,56 metreye gerileyen su kotu, 15 Aralık itibarıyla 28,54 metre olarak kayıtlara geçti. Bu düşüş, kıyı bölgelerinin yaklaşık 50 metre çekilmesi ve kayıkların karaya oturması gibi sonuçlar doğurdu.

SON 11 YILIN EN DÜŞÜK YAĞIŞI Kentteki yağışlar, gölü besleyen dereleri de etkiledi ve suyun yeterli şekilde yenilenmesini zorlaştırdı. 2014–2024 yılları arasındaki yıllık yağış miktarları değişkenlik gösterse de 2024 yılında kentte kaydedilen toplam yağış 585,1 kilogram/metrekareydi ve bu yıl için aylık dağılım da dikkat çekiciydi: Ocak’ta 67,3; Şubat’ta 83,1; Mart’ta 21,2; Nisan’da 29,4; Mayıs’ta 26,4; Haziran’da 3,4; Temmuz’da 0; Ağustos’ta 13,2; Eylül’de 58,5; Ekim’de 130,2; Kasım’da 58,5 kilogram/metrekare olarak ölçüldü.

TASARRUF TEDBİRLERİ Yaklaşık bir yıllık su kaybını telafi etmek amacıyla Sakarya Valiliği ve SASKİ, içme suyu işletmelerinde tasarrufun artırılması ve su kayıplarının azaltılmasına odaklandı. İçme suyu isale hatlarında kaçak-denetiminin güçlendirilmesi, bahçe sulamalarında abonelik taleplerinin durdurulması ve alternatif su kaynaklarının arayışının sürdürülmesi kararlaştırıldı. Ayrıca Gölden temin edilen içme suyu, kontrollü biçimde kullanılırken, alternatif su kaynaklarının araştırılması ve depolama tesislerinin acil destek kapsamına alınması planlandı. Şişeleme tesislerinin kaynaklarına yönelik denetimler için belirli sınırlamalar getirildi; mineralli ve doğal suların kullanımında uygunluk durumuna göre cezai yaptırımlar uygulanması da öngörüldü.

GÖLÜ BESLEYEN KAYNAKLAR ve KULLANIM YÖNETİMİ SASKİ’nin 2023 yılından itibaren başlattığı tasarruf seferberliğiyle, kentteki su kullanımını bilinçli hale getirme çalışmaları hız kazandı. Endüstri alanında kesintiler, park ve bahçe sulamalarının askıya alınması, tarımsal sulama için içme suyu kullanımının sınırlandırılması ve turistik tesislerdeki havuzlar için su tedariğinin kısıtlanması gibi tedbirler hayata geçirildi. Ayrıca konut ve ticari aboneliklerde yoğun su tüketimini takip ederek önleyici çalışmalar sürdürülüyor. Bu önlemler, şehrin geleceğini korumak amacıyla atılan adımların temelini oluşturuyor.