Putin ve Şi Jinping’in Moskova Ziyareti ve Uluslararası Gelişmeler

Ukrayna Savaşının Gölgesinde Çin ve Rusya İşbirliği

2022 yılında Ukrayna’ya karşı başlatılan kapsamlı savaş nedeniyle batı dünyasının sert izolasyonuna maruz kalan Rusya lideri Vladimir Putin, Moskova’da düzenlenen İkinci Dünya Savaşı’nın 80. yıldönümünde, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ile birlikte tarihi bir görüşme gerçekleştirdi. Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarının Moskova’nın sınırlarına ulaşmasıyla birlikte artan gerilimler, bu ziyaretin stratejik önemini daha da artırdı. Çin lideri Şi Jinping, üç günlük Rusya ziyareti kapsamında Kremlin’de düzenlenen resmi törenlerde, Rusya’nın yanında durduklarını açıkça ilan etti.

Görkemli Karşılama ve Zirve Detayları

Çin’den gelen üst düzey heyetin güvenliği nedeniyle, geleneksel açık hava karşılama töreni yerine Kremlin Sarayı’nın en büyük ve kapalı mekanı olan Granovita Palata kullanıldı. Putin’in, Çinli konuklarına karşı gösterdiği saygı ve samimiyet, “Sevgili dostum Şi” ifadesiyle birkaç kez dile getirildi. Ardından, baş başa ve heyetler halinde gerçekleştirilen toplam 3.5 saat süren görüşmelerde, iki liderin ortak duruşu net biçimde ortaya kondu. Putin ve Şi Jinping’in zirvesinde, Batı’ya yönelik önemli bir mesaj verildi: “Size boyun eğmeyeceğiz”. Putin, ülkeleri arasındaki derin stratejik ortaklığın üçüncü ülkelere karşı değil, küresel dengeyi koruma amacı taşıdığını vurguladı ve “Günümüz dünyasında yaşanan karmaşık jeopolitik hareketlilik ve küresel belirsizlikler ortamında, Rusya ile Çin’in yürüttüğü uyumlu dış politika, uluslararası ilişkilerde denge unsuru olarak ön plana çıkmıştır.”

Çin’den Güçlü Bir Mesaj: Sorumluluk ve İşbirliği

Putin’e paralel ve hatta ABD’yi hedef alan ifadeler kullanan Çin lideri Şi Jinping, BM Güvenlik Konseyi üyesi iki ülke olarak büyük sorumluluklar taşıdıklarını belirtti. “Bu sorumluluk, özellikle gelişmekte olan ülkelerin haklarının korunmasını gerektiriyor. Bu doğrultuda, Rusya ile birlikte hareket etmeye devam edeceğiz.” Diyen Şi Jinping, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşına da değinerek, “Çin, Rusya ile birlikte çok kutuplu bir dünya ve sürdürülebilir küresel ekonomi için çalışmaya hazırdır. Hegemonik zorbalıklara karşı durmalı ve Birleşmiş Milletler’in yetki ve statüsünü korumak adına Rusya ile işbirliği yapmaya devam edeceğiz.” ifadeleriyle dikkat çekti. Ayrıca, Çin liderinin bugün Kızıl Meydan’da düzenlenecek büyük askeri geçit törenini de izlemeyi planladığı bildirildi.

Türkiye’den Seferlerin İptali ve Güvenlik Endişeleri

Ukrayna savaşı ve artan gerilimler nedeniyle Moskova’da güvenlik önlemleri en üst seviyeye çıkarıldı. Başkent Moskova’da, olası saldırılara karşı iki gündür mobil internet erişimi kesildi ve bankaların ATM’leri dahi hizmet veremiyor. Halk, iletişim engelleriyle karşı karşıya kalırken, bu durum 11 Mayıs sabahına kadar devam edecek. Ayrıca, Türkiye’nin önde gelen havayolu şirketleri Türk Hava Yolları ve Pegasus, Moskova ve St. Petersburg’a yapılacak tüm seferleri iptal etti. Toplamda 31 uçuşun gerçekleşmemesi, yaklaşık 16 bin yolcunun Rus havaalanlarında mağdur olmasına neden oldu. Rusya’dan Türkiye’ye gerçekleştirilen uçuşlar, birçok Rus vatandaşı için dünyaya açılan tek kapı konumunda bulunuyor.

Ukrayna’dan Zelenski’den Sıkı Uyarı

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Nazi Almanyası’nın 2. Dünya Savaşı’nda yenilgiye uğratılmasının 80. yıldönümünde bir video mesaj yayınladı. Başkent Kiev sokaklarında yaptığı kayıtta, 8 milyondan fazla Ukraynalının hayatını kaybettiğine vurgu yaptı ve Putin’in Nazi karşıtı mücadelenin kahramanı gibi gösterdiğine dikkat çekti. Zelenski, “Dünya, Rusya’nın Nazi rejimi karşısındaki mücadelesini kendi başarısı gibi göstermeye çalışıyor. Ancak, gerçek şu ki, dünya yine kötülüğe karşı ortak bir savaş veriyor ve bundan ders çıkarma zamanı geldi,” ifadelerini kullandı. Ayrıca, “Ya Rusya köklü bir değişime gidecek ya da dünya değişmek zorunda kalacak,” diyerek, savaşın sonucunun uluslararası dayanışma ve kararlılıkla belirleneceğine işaret etti.

Ukrayna’dan Ateşkes İddialarına Sert Yanıt

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sybiha, Rusya’nın Zafer Günü nedeniyle ilan ettiği üç günlük ateşkesin sahte olduğunu ve gerçeklerin farklı olduğunu belirtti. Bakanlık, son 24 saat içinde 734 kez ihlal edilen ateşkes nedeniyle, savaşın sürdüğünü ve saldırıların devam ettiğini açıkladı. Bu gelişmeler, bölgedeki gerilimin ne kadar yüksek seviyede olduğunu gözler önüne seriyor.