Perakende Sektöründe İstihdam: Yerel Zincirler ve Aile Yaşamını Dengeleyen Yeni Yaklaşımlar

TPF’nin 2025 için hazırladığı Perakende Sektörü İstihdam Raporu, yerel zincir mağazaların istihdama olan katkısını ayrıntılı biçimde ortaya koyuyor. Rapor, gençlerin sektöre bakışını ve kadın istihdamının bölgesel etkilerini inceleyerek, sektördeki yapısal sorunlara yönelik çözüm önerilerini paylaşıyor. Türkiye genelinde yerel perakende zincirlerinin doğrudan istihdam sağladığı kişi sayısının 100 bini aştığı belirtilirken, satış, lojistik, muhasebe ve yöneticilik gibi alanlarda çeşitli istihdam olanakları da sunuluyor. Özellikle küçük şehirlerde gençler ve kadınlar için önemli bir çalışma alanı yaratan sektör, bölgesel kalkınmaya ve istihdam dengesine katkı sağlıyor.

Gençlerin kariyer algısı, sektörü bir «ara durak» olarak görme eğilimini sürdürüyor ve bu durum, genç çalışanlarda uzun vadeli kalıcılık konusunda olumsuz etkiler yaratabiliyor. Gençler, perakendeyi kalıcı kariyer olarak görmekten çok, farklı mesleklere geçiş için bir basamak olarak değerlendiriyorlar.

Kadın istihdamının sürdürülebilirliği açısından rapor, kreş desteği, vardiya planlaması ve güvenli ulaşım gibi sosyal mekanizmaların güçlendirilmesini öneriyor. Özellikle kırsal bölgelerde kadınların işgücüne katılımının artırılması gerektiğine vurgu yapılıyor. Raporda öne çıkan bir öneri ise pazar günleri marketlerin kapalı olması yönünde; böylelikle çalışanlar aileleriyle aynı gün tatil yapma imkanı buluyor ve sosyal hayat ile iş hayatı arasındaki dengenin kurulması hedefleniyor.

Sürdürülebilir istihdam için mevcut sorunlar arasında, pazar günlerinin kapalı olması gerektiği fikriyle, çalışanların sektörü kalıcı iş olarak görme eksikliği ve sosyal uyum konuları yer alıyor. TPF Başkanı Ömer Düzgün, pazar günleri kapalı olmanın aile yapısını güçlendireceğini ve küçük esnafı da destekleyeceğini ifade ediyor. “Yüz binlerce çalışanın ailesiyle aynı gün tatil yapamıyor olması, iş-yaşam dengesini bozuyor.” sözleriyle mevcut durumu özetliyor.

Geleceğe yön veren adımlar kapsamında, Ankara ziyaretlerinde ilgili bakanlıklarla görüşülen pilot bölgelerde uygulanabilir çözümler üzerinde çalışılıyor. Düzgün, önce pilot bölgelerde başlayacak bu uygulamanın Avrupa’daki modelden ilham alacağını belirtiyor ve yerli ekonomi, aile yapısı ve sürdürülebilir istihdam açısından önemli bir adım olacağını vurguluyor: “Çalışanlar kendilerini değerli hissettiklerinde sektörde uzun yıllar kalmak ister.”

Küçük esnaf için can suyu olarak görülen bu adımların, yerel zincirler tarafından öncülük edilmesi bekleniyor. Düzgün, bu yaklaşımın gençlerin sektöre bakışını değiştireceğini ve daha insani bir çalışma kültürü oluşturacağını ifade ediyor; bu da sürdürülebilir istihdamın anahtarı olarak sunuluyor.