Okul Öncesi Sağlık Kontrolleri: Gözden Kaçanları Yakalayın

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Atılkan, okula başlayacak çocukların sağlıklı bir eğitim süreci geçirebilmeleri için genel sağlık kontrollerinin ne kadar önemli olduğuna dikkat çekiyor. Bu kontroller, büyüme ve gelişimi izlemek, hastalıkları erken saptamak, eksik aşıları tamamlamak ve temel kan değerlerini gözden geçirmek amacıyla gerçekleştirilir. Ayrıca anne ve babalara uzun yolculuk niteliği taşıyan okul döneminde destek ve yol gösterme sağlar.

Göz muayenesi olmazsa olmaz Özellikle okul öncesinde yapılacak rutin göz muayenesi, şaşılık, göz tembelliği, katarakt ve kırma kusurları gibi sorunları erken dönemde tespit etmeye yöneliktir. Erken tedaviler (gözlük, operasyon, kapama tedavisi) gereklilik durumunda uygulanır ve bu durum çocukların okul başarısını doğrudan etkiler. Görme sorunları erken dönemde tedavi edilmezse ilerleyen yaşlarda tedavinin güçleşebileceğini unutmamak gerekir.

İşitme değerlendirmenin önemi Yenidoğan taramasının ötesinde, okul öncesinde işitmenin yeniden değerlendirilmesi kritik bir gerekliliktir. İşitme kaybı öğrenme zorluklarına ve dil gelişiminde aksamalara yol açabilir. Kulak ve işitme muayenelerinde, geniz eti ve bademcik sorunları ile işitme kaybı erken saptanabilir; gerekli durumda işitme cihazları ya da medikal/cerrahi yaklaşımlar devreye girer.

Çürük tedavileri ve ağız sağlığı Ağız ve diş bakımının çocukların büyüme ve gelişimine etkisi büyüktür. Rutin diş hekimi kontrollerinde çene yapısı bozuklukları farkedilebilir ve gerektiğinde ortodontik tedaviler uygulanabilir. Ayrıca florür uygulamaları ve diğer koruyucu tedaviler ile çürükler sonrasında da okula dönük başarıyı destekler.

Rutin muayene ile riskleri azaltın Genel doktor muayenesi, okul öncesinde büyük bir öneme sahiptir. Muayene sırasında kan basıncı, nabız, tam kan sayımı, tam idrar tahlili, kolesterol-lipid düzeyleri, karaciğer ve böbrek fonksiyonları, dışkıda parazit incelemesi ile açlık kan şekeri değerleri gibi çeşitli testler değerlendirilebilir. Sık hastalanan çocuklarda bağışıklık sistemi ile ilgili testler de düşünülebilir. Aşama aşama bakıldığında; aşı karnesi kontrol edilir, eksik aşılar tamamlanır ve özellikle son zamanlarda uygulanan meningokok aşıları da temin edilir. Farklı spor aktiviteleri yapan çocuklarda kardiyolojik değerlendirme de gerektiğinde yapılır. Boy ve kilo ölçümleri ile büyüme grafiği yakından izlenir; büyüme geriliği saptanırsa ilgili birimlere yönlendirme yapılabilir.

Demir, B12 ve D vitamini eksiklikleri okul başarısını etkiliyor Çocukların akademik performansını olumsuz etkileyebilecek bu üç besin öğesi eksikliği mutlaka tedavi edilmelidir. B12 vitamini eksikliği, yorgunluk, konsantrasyon güçlükleri ve unutkanlık gibi belirtilerle kendini gösterir; bazı durumlarda kansızlık ve kilo kaybı da görülebilir. Demir eksikliği ise zeka işlevlerini ve öğrenme kapasitesini olumsuz etkileyebilir; gelişim geriliği, dikkat dağınıklığı ve uzun vadede kalp yetmezliği gibi komplikasyonlar görülebilir. D vitamini eksikliği ise halsizlik ve kemik-eklem ağrıları ile kendini gösterebilir. Bu eksiklikler, erken dönemde tedavi edilmediğinde okul performansında düşüşe yol açabilir.