Öğrencilerin Staj Serüveni ve Piyasa Gerçekleri

Üniversite Tatili ve Staj Döneminin Başlangıcı

Üniversitelerin yaz tatiline girmesiyle birlikte, öğrenciler için staj dönemi de resmen başladı. Bazı öğrenciler şubat ayı itibarıyla uygun kurumlar bulup staj yapmaya başlarken, birçok öğrenci hâlâ staj imkânı sağlayacak yerleri henüz ayarlayabilmiş değil. Bu durum, onların kariyer gelişimi ve eğitimleri açısından büyük bir belirsizlik yaratıyor.

Şirketlerin Staj Piyasasındaki Rolü ve Yanıltıcı Faaliyetler

Ne yazık ki, bu zor dönemi fırsat bilen bazı şirketler, öğrencilerin bu dönemden maddi kazanç elde etmek amacıyla kullanmaya başladı. Yıl boyunca hiç ilan vermeyen, hatta çalışan personel istihdam etmeyen birçok şirket, aylık düzenli olarak yüzlerce staj ilanı yayınlıyor. Bu firmalar, öğrencileri çeşitli şekillerde kandırmaya çalışıyor ve stajı adeta bir gelir kaynağı hâline getiriyorlar.

Para Talep Eden ve Kötüye Kullanan Şirketler

Bazı kurumlar, staj başvurusu dahi kabul ederken, öğrenci adaylarından yüksek ücretler talep ediyor. Ücretler ortalama 1200 TL’den 10.000 TL’ye kadar değişebiliyor. Ayrıca, “eğitim programı” adı altında staj, eğitim ve referans garantisi sunan şirketler de bulunuyor. Örneğin, İstanbul’da psikoloji ve psikolojik danışmanlık bölümü öğrencileri için 15 günlük bir program karşılığında 30.000 TL talep eden firmalar var.

Diğer yandan, bazı şirketler sadece başvuru aşamasında bile 250 TL ile 750 TL arasında ücret alıyor. Ayrıca, 5.000 TL tutarında dosya masrafı talep edenler veya taksitler halinde staj ücreti ödemesi yapan kurumlar da mevcut. Bu durum, öğrenciler üzerinde maddi baskı oluşturuyor ve onları zor durumda bırakıyor.

Gençleri Korkutucu ve Kandırıcı Uygulamalar

Öğrencilerin bu şirketler tarafından ciddi anlamda korkutulduğu ve mağdur edildiği belirtiliyor. Kariyer Danışmanı Seray Çırak, bu konuda şu uyarılarda bulunuyor: “Birçok firma, sürekli olarak staj ilanları yayınlıyor ve gelen tüm başvuruları kabul ediyor. Ancak asıl sorun, bu şirketlerin, para talep ederek öğrencilere kötü niyetli baskı uygulaması. Hukuki anlamda, stajyerlerden ücret alınması veya onlara para ödenmesi doğru değildir. Ayrıca, bu şirketler, ücret ödemek istemeyen veya stajdan vazgeçen gençleri en hassas noktalarından vuruyor ve ‘Kara listeye aldık, hiçbir yerde çalışamazsın’ diyerek gençleri korkutuyorlar.”

Temizlik ve Diğer Hizmetleri Ücret Karşılığında Yaptırıyorlar

Paralı staj uygulamaları özellikle psikoloji alanında oldukça yaygın hale geldi. Uluslararası Ruh Sağlığı ve Sağlıkçılar Derneği Başkanı Cahit Ufuk Battal, bu durumu şöyle eleştiriyor: “Para hırsı nedeniyle bu tür uygulamalar artış gösteriyor. Öğrencilere eğitim adı altında ücretler talep edilerek, onları dolandırıyorlar. Bursa’da, 3.500 TL gibi yüksek ücret ödeyen öğrenciler, ofis temizliği ve çay servisi gibi temel işleri bile yaptırılıyor.”

Bu durum, gençlerin hem maddi hem de eğitimsel anlamda mağduriyet yaşamasına neden oluyor. Öğrencilerin bilinçli hareket etmesi ve resmi yollarla staj imkanlarını araştırması büyük önem taşıyor.