Kripto ve Banka Dışı Finansın Entegre Tasarımı: ESRB Konferansında Lagarde’ın Uyarıları

AB Kripto Varlık Piyasaları Yönetmeliği çerçevesinde sabit paraların potansiyel riskleri ve piyasa yapıları, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde tarafından ESRB 9. Yıllık Konferansı’nda yeniden tartışıldı. Lagarde, finansal sistemin hızlı değişim geçirdiğini vurgulayarak, jeopolitik parçalanma, iklim değişikliği ve dijital dönüşümün bankacılık dışı finans sektörünü nasıl dönüştürdüğünü anlattı. Bu dönemde bankalarla banka dışı finans kuruluşları arasındaki sınırın giderek belirsizleştiğini ifade etti ve bu etkileşimin rijit bir biçimde yeniden düşünülmesi gerektiğini belirtti.

Lagarde, stabil kripto paraların bugün itibarıyla bir referans varlığı karşısında istikrarlı değer sunma amacıyla ihraç edildiğini, ancak mevcut işlevlerinin genelde kripto ekosistemini bağlayıcı bir köprü ve ticaret aracına dönüştüğünü söyledi. Bunların zaman içinde klasik işlemlerde daha etkin roller üstlenmesini hedeflediğini ifade ederken, denetim ve düzenleme kurumlarının riskleri yeniden gündeme getirdiğini de sözlerine ekledi. En öne çıkan risk olarak likidite baskılarını işaret eden Lagarde, yatırımcıların kısa vadeli ve nominal geri ödeme vadeden riskli varlıklara maruz kaldıklarını vurguladı ve böyle varlıkların hızlı geri çekilme riskine karşı yeterli likidite güvencesinin sağlanmasının şart olduğuna dikkat çekti.

Lagarde, ESRB’nin bu riskleri daha açık bir şekilde ele alacağına ilişkin görüşünü paylaşarak, AB Kripto Varlık Piyasaları Yönetmeliği’nin amacına vurguda bulundu: ilk olarak sabit kripto para ihraç edenlerin AB yatırımcılarının varlıklarını her zaman nominal değerde geri alabilmesini güvence altına alması ve ikincisi, stabil kripto para ihraç edenlerin banka mevduatlarında önemli rezervler bulundurması. Ayrıca,AB içi bir kuruluş ile AB dışı bir kuruluşun ortak olarak ihraç ettiği çoklu ihraç planlarında ortaya çıkan boşluklara dikkat çekti. Lagarde’a göre, bu tür programların AB yönetmelikleriyle uyumlu hâle gelmesi için AB içinde faaliyet gösterebilmesi, güvence ve eşdeğerlik mekanizmalarının tam bir entegrasyonunu gerektiriyor.

Lagarde, krizleri tetiklemeden önce somut adımlar atmanın önemine vurgu yaptı. Avrupa mevzuatının, yargı bölgeleri arasındaki sağlam eşdeğerlik rejimleri ve varlık transferine ilişkin güvence sağlayan çerçevelerle desteklenmedikçe AB’de faaliyet gösteremeyecek şekilde tasarlanması gerektiğini belirtti.