Kovid-19 mRNA Aşıları, İmmünoterapiyle Bileşik Etki Göstererek Kanser Tedavisindeki Yanıtı Güçlendiriyor

ABD’deki MD Anderson Kanser Merkezi ile Nature’da yayımlanan yeni bir çalışma, kanser hastalarının Kovid-19 mRNA aşıları sayesinde immünoterapiye kıyasla daha üretken bir yanıt gösterebildiğini öne sürüyor. NSCLC ve melanom hastalarında, immünoterapi başlamadan önce aşı olanların yaşam sürelerinde anlamlı artışlar gözlemlendi. Örneğin akciğer kanseri hastalarında ortalama yaşam süresi 20,6 aydan 37,3 aya yükseldi. Bilim insanları bu etkiyi, mRNA aşılarının bağışıklık sistemini harekete geçirerek kanser hücrelerine karşı daha güçlü reaksiyon oluşturmasıyla ilişkilendiriyorlar.

Bağışıklığı harekete geçirici etkisiyle tedavinin gidişatını değiştirdiğini belirten Virolog Semih Tareen, Milliyet.com.tr için araştırmanın ayrıntılarını paylaştı. Aşının, tedaviyle birlikte kullanıldığında hastaların bağışıklık yanıtını güçlendirerek sonuçları iyileştirebileceğini ifade etti.

Etkinin temel nedeni olarak mRNA aşılarının bağışıklıkları uyarma kapasitesi gösteriliyor. Tareen, “Kanser tedavisinde bağışıklığın aktive olması tedavinin gidişatını ciddi biçimde iyileştiriyor” diyerek immünoterapinin soyut bir ilacı değil, hastanın kendi bağışıklık sistemiyle etkileşim halinde işlediğini hatırlattı. Ayrıca Kovid mRNA aşılarının bu süreci destekleyerek immünoterapinin başarısını artırabildiğini belirtti.

Uzmanlar, bu etkinin özellikle immünoterapiyle tedavi edilen bazı kanser türlerinde belirgin olduğunu, ancak diğer tedavi biçimlerinde aynı sonucun ortaya çıkıp çıkmayacağını henüz netleştirmek için daha fazla araştırma gerektiğini vurguluyorlar. “Araştırmalar ilerledikçe, farklı kanser türlerinde de mRNA aşılarının etkisinin görülebileceğini” söyleyen Tareen, mevcut gözlemlerin standart Kovid-19 mRNA aşılarıyla elde edildiğini kaydetti. Ayrıca bu aşıların adjuvan etkisiyle bağışıklık tepkisini güçlendirdiğini ifade etti ve bu yönüyle immünoterapinin etkinliğine katkı sağladığını vurguladı.

İmmünoterapide özel bir aşıya ihtiyaç var mı? Soru kendini bu noktada gösterirken, Tareen şu açıklamayı yaptı: “Yeni bir aşıya gerek yok. Standart Kovid mRNA aşıları üzerinden görülen etki, bu gözlemde kilit rol oynuyor. Kanser alanında mRNA temelli aşılar zaten uzun süredir araştırılıyor; burada önemli olan, bu aşıların adjuvan etkisiyle immünoterapinin yanıtını güçlendirebilmesidir.” Bu etki, akciğer kanseri ve cilt kanseriyle sınırlı olmakla birlikte bazı durumlarda immünoterapinin başarısını artırdığı düşünülüyor. Ayrıca mRNA teknolojisinin geçmişte de var olan bir altyapıya dayandığını ve pandeminin bu alanda hızlı ilerlemeyi hızlandırdığını belirtti.

Riski ve öteki kanserler bağlamında Tareen, immünoterapi tedavisinin her hasta için uygun olmadığını belirterek, yan etkilerin de mevcut olduğunu hatırlattı. “Yan etkiler arasında otoimmün hastalıkları tetikleme riski bulunabilir; ancak fayda-risk dengesi dikkatle değerlendirilmeli. Kanser ölümcül bir noktadaysa, bu tedaviler birbirini destekleyebilir.”

Nature’da yayımlanan bu çalışma hakkında topluma yönelen yanlış bir çıkarım da var: “Kovid aşısı kanseri tedavi ediyor” iddiası. Tareen, bunun doğru olmadığını vurguluyor: “Aşı tek başına kanseri tedavi etmiyor; immünoterapiyi destekliyor ve bu desteğin etkinliğini artırıyor.” Bilim iletişiminin bu noktada özellikle dikkatli olması gerektiğini hatırlatan uzmanlar, haberlerin bu ilişkinin özünü doğru aktarmasını talep ediyorlar.