Koroner Arter Hastalığından Korunmada Risk Faktörlerinin Yönetimi: Yaşayan Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Risk faktörleri iyi yönetilmeli; dünya genelinde ve ülkemizde ölüm nedenleri arasında en önde gelen iskemik kalp hastalığına karşı, risklerin kontrol altında tutulması hayati önem taşımaktadır. Uzmanlar, değiştirilebilir faktörlerin etkisini azaltmanın klinik olayları azaltabileceğini belirtirken, düzenli sağlık taramaları ve risk faktörlerinin dikkatli yönetiminin yaşam kalitesini artıracağını vurguluyorlar. İyi beslenme, yeterli fiziksel aktivite, sigaradan kaçınma ve gerekirse ilaç tedavisi gibi adımlar, bu sürecin temel taşlarıdır.

Kalp ve damar sağlığı için muayene şart! Koroner arter hastalığı çoğu zaman belirti vermeden ilerleyebildiğinden, riski artıran faktörlerin araştırılması ve gerekirse ileri tanı yöntemlerinden faydalanılması için şikayet olmasa bile ilgili branşlara başvurulması hayati öneme sahiptir. Uzmanlar, genç yaşlarda tarama muayenesinin önemine işaret ederek, erkeklerde 35, kadınlarda 45 yaş sonrasında başvurunun takip zorunluluğunu gerektirmese dahi önerildiğini belirtiyorlar. Takip sıklığı kişiye özel olarak ayarlanır.

Koroner Arter Hastalığının 10 Önemli Nedeni

• 1- Yaş: 35 yaşından sonra risk artar. Erkeklerde 40 yaş sonrası, kadınlarda 45-55 yaş sonrası artış belirginleşir.
• 2- Cinsiyet: Genelde erkekler, kadınlara göre daha yüksek risk altındadır.
• 3- Aile öyküsü: Yakın akrabalarda erken yaşta (erkek için < 55, kadın için < 65) KAH tanısı risk faktörü olarak kabul edilir.
• 4- Hipertansiyon: Atardamar duvarında stres yaratarak en önemli risk faktörlerinden biri olarak kabul edilir; her 3 hastadan yaklaşık birinde hipertansiyon bulunmaktadır.
• 5- Hiperlipidemi: Yüksek kolesterol, iskemik kalp hastalığı için yaygın ikinci risk olarak görülür; trigliserid düzeylerinin rolü karmaşık olup bağımsız etki zayıflayabilir.
• 6- Diyabet: Prediyabet ve diyabet, kalp hastalığı ve inmeye yol açan önemli risklerdendir. Diyabetli erişkinlerde risk, erkekler için yaklaşık 2.5 kat, kadınlar için 2.4 kat daha yüksektir.
• 7- Obezite: Bağımsız risk faktörü olup hipertansiyon, hiperlipidemi ve diyabet gibi diğer durumları tetikleyebilir; risk yaklaşık 2 kat artış gösterebilir.
• 8- Sigara kullanımı: Kardiyovasküler hastalık riskini önemli ölçüde artırır; diyabetli ve yaşa bağlı riskler üzerinde belirgin etkileri vardır; pasif içicilik de riski yükseltir.
• 9- Kötü beslenme: Doymuş yağlar ve rafine şekerler yerine sağlıklı beslenme, kırmızı ve işlenmiş et tüketimini sınırlama gibi alışkanlıklar riskleri azaltabilir.
• 10- Sedanter yaşam tarzı: Hareketsizlik, özellikle egzersizin düzenli uygulanmaması, koroner arter hastalığının gelişimini kolaylaştırabilir; egzersiz, damar sağlığını destekler.

Risk faktörlerini yönetmenin yolu iyi beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve sigaradan kaçınma ile başlar. Bunlar gerekiyorsa uygun farmakolojik tedaviyle desteklenebilir ve düzenli kontrollerle izlenmelidir.