Kastamonu’da Denizlerin Dinosoru: Mosasaurus hoffmanni Fosili Üzerine Bilim Günleri

Bilim Günleri’nin 13’üncü kez Kapışan organizasyonu, Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden emekli olan Prof. Dr. Cemal Tunoğlu’nun katılımıyla Kastamonu Kent Müzesi’nde gerçekleşti. Kastamonu Ticaret ve Sanayi Odası’nda yapılan sohbet, dünyanın yedi farklı lokasyonunda bulunan Mosasaurus hoffmanni fosilinin Türkiye ve özellikle Kastamonu için taşıdığı önemi gündeme taşıdı.

Kastamonu’da Denizlerin Dinozoruna ait fosil gün yüzüne çıktı deyimiyle başlayan konuşmalarda Tunoğlu, Beyler Barajı üst savak noktasında 1999 yılında bulunan diş ve kemiklerden oluşan bir dizi fosilin, yaklaşık 65-70 milyon yıl öncesine ait Mosasaurus hoffmanni olduğunun altını çizdi. Hacettepe Üniversitesi’nde sergilenen bu fosilin, dünya genelinde halen bulunan 7 lokaliteden biri olduğuna dikkat çekildi.

Asya’da tek fosil olarak değerlendirilen keşif kısmında Tunoğlu, Devrekani bölgesinde doktora tezi sürecinde yaptıkları incelemeler sonucunda bölgede ve Asya kıtasında Mosasaurus hoffmanni’nin Türkiye’de ve Asya’da ilk keşfi olduğunu ifade etti. 2014 yılında İtalya’da benzer bir bulunmanın bu lokalite sayısını artırdığına vurgu yapan bilim insanı, fosilin 95 milyon ila 65 milyon yıl arasındaki döneme ait olduğunu belirtti.

1999’da devletin inşa çalışmaları sırasında buldukları fosilin detayı hakkında konuşan Tunoğlu, dişlerin uzunluğu ve çene-kuyruk bağlantısındaki parçaların gözlemlenmesiyle başı ve vücudu bir araya getirilmeye çalışıldığını ifade etti. Fosilin parçalarının kamyonlara doldurulduğu ve bazı kısımların atıldığı anlar, tesadüfi bir keşif olarak kayda geçti.

Fosilin Türkiye ve Asya’daki önemine vurgu yapan araştırmacı, Fransa’daki Paris Tabiat Tarihi Müzesi uzmanlarının fosilin Mosasaurus hoffmanni olduğunda birleştiğini ve Türkiye ile Asya’da ilk keşif olarak kayda geçtiğini aktardı. Bu keşfin, dünya üzerinde yedi farklı lokaliteye sahip fosiller arasındaki konumunu güçlendirdiğini belirtti.

Yaşamın son döneminin en büyük canlısı olarak bilinen mosasaur’lar hakkında konuşan Tunoğlu, bu türün okyanuslarda 30 milyon yıl hüküm sürdüğünü ve 65 milyon yıl önce yok olduğunun altını çizdi. Fosilin dünyadaki en genç örnekler arasında yer aldığına dikkat çeken bilim insanı, Asya’daki ilk bulunuşun önemine bir kez daha vurgu yaptı.

Güncel sergilenme ve iletişim hedeflerine değinen Kastamonu Kent Müzesi Müdürü Dr. Murat Karasalihoğlu ise kentin evrenle ilişkisini güçlendirecek bir armağana sahip olduğumuzu vurguladı. Fosilin, müzede “ikinci en büyük oda” olarak tasarlanan bölümde ziyaretçilere sunulduğunu belirten Karasalihoğlu, bölgenin kentsel imajını güçlendirmek için bu keşfin merkezi bir rol üstlendiğini ifade etti. Ünik bir buluntunun kent imajını nasıl şekillendirdiği konusunda yapılan değerlendirmeler, Mosasaurus hoffmanni’nin sadece bilim için değil, aynı zamanda kent kimliği açısından da taşıdığı değerin altını çizdi.