Kahve Piyasasında İklim Etkileri ve Uzun Vadeli Uyum Stratejileri

Küresel kahve fiyatları 2024 yılında zirve yaptı ve üretimdeki daralmanın etkisiyle ortalama olarak %38.8 artış kaydedildi. Bu yükselişin temel nedeni, üretici ülkelerdeki sert hava koşulları ve etkileri; Vietnam ihracatını sınırladı, Endonezya’da yoğun yağışlar üretimi düşürdü ve Brezilya’da olumsuz hava koşulları kahve ağaçlarını vurdu.

Etiyopya’nın kahve üretiminin yüzde 5’ini oluşturan bölgelerde, güneybatıdaki Arabica alanlarında sıcaklık artışları ve düzensiz yağışlar nedeniyle üretimin hızla daralması dikkat çekiyor. Uzmanlar, sektörü iklim değişikliğine uyumlu hale getirmenin çözüm anahtarı olduğuna dikkat çekiyorlar.

Son beş yılda tarım emtiası olarak kahve fiyatları sürekli yükselme eğiliminde; geçtiğimiz hafta tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Tropikal bölgelerde yaşanan iklim değişikliği kaynaklı üretim sorunları nedeniyle fiyatlarda artışın sürmesi öngörülüyor.

30 yıllık öngörü Brezilya’daki kuraklık ve don olayları yıl içindeki fiyat hareketlerini tetiklerken, Kızıldeniz’deki sevkiyat zorlukları kahveye erişimde ek zorluklar yaratıyor. Tropik iklimlere yayılan üretici ülkelerden bazıları aşırı sıcaklık ve kuraklıkla başa çıkmak zorunda kalıyor; eski ve bakıma muhtaç kahve ağaçlarının verimi bu koşullarda daha da azalıyor.

Uluslararası Kahve Örgütü ICO’nun gelecek otuz yıl için yaptığı öngörü, kahve üretiminin yoğunlaştığı bölgelerin yaklaşık %70’inin tehdit altında yok olma riskine işaret ediyor. Bu nedenle Brezilya’da ekili alanlar yeni bölgelere taşınıyor ve iklime uyum sağlayan kahve çeşitlerinin Sicilya ve Kaliforniya gibi bölgelerde denenmesi planlanıyor.

İki ana çözüm yaklaşımı Araştırmalar, iklim direncine sahip iki kahve türünün daha yaygın olarak tercih edilmesini işaret ediyor. Arabica benzeri Stenophylla, yüksek sıcaklıklara karşı dayanıklı özelliğiyle öne çıkıyor. Liberica ise hali hazırda sınırlı da olsa üretimde yer almakta ve kuraklığa karşı dayanıklılığıyla dikkat çekiyor. Küresel kahve pazarının büyüklüğü yaklaşık 110 milyar dolar civarında değer kazanırken, dünya genelinde bir yılda yaklaşık 400 milyar fincan kahve tüketiliyor.