İBB ve İSKİ’nin yurt dışı finansman kullanımlarında şeffaflık sorunlarını iddianame bağlamında inceleyen kapsamlı analiz.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) tarafından finanse edilen projelerin yurt dışı kredileri kapsamında, toplam 14 dış finansman hareketi gerçekleştirildiği iddianamede yer alıyor. Bunlardan 10’u raylı sistem projelerine, 4’ü ise diğer altyapı çalışmaları için temin edildi. Bu finansmanların proje hedefleri doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığı, ilgili hesaplarda toplanan 69 milyar 516 milyon 54 bin liraya tekabül eden mevduat akışları üzerinden incelenmiş durumda.
İddianamede, sözleşmeler kapsamında gelen paranın büyük kısmının amaç dışı kullanıldığına işaret ediliyor. Özellikle Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Hattı için yapılan 110 milyon avroluk finansmanın, Bakanlık onayıyla hazine garantisiz şekilde sağlandığı, bu sürece İBB ve Deutsche Bank AG-Londra Şubesi arasında 18 Ekim 2019’da imzalanan sözleşmenin dahil olduğu belirtiliyor. Ayrıca Kentsel Katı Atık Yakımı Projesi için 30 milyon 323 bin 476 avro da aynı hesap üzerinden hareket ettirilmiş görünüyor.
İddianamede öne çıkan önemli bir tespit, gelen paranın yaklaşık 51 milyon 900 bin avro ile 6 bin 200 dolarının Credit Agricole CIB ve Fransız Kalkınma Ajansı gibi yabancı kuruluşlara aktarıldığı yönündedir. Kalan para ise vergi, SGK ve elektrik ödemeleri için kullanılmış; bazı miktarlar ise yurt içindeki banka şubelerine ya da İBB ile ortaklıklarına aktarılmıştır. Ayrıca kredilerin yalnızca %10-15’inin doğrudan proje yüklenici şirketler için ayrıldığı, geri kalan kısmın farklı hesaplara yönlendirildiği iddia edilmiştir.
İddianamede, yurt dışı finansmanlarının yaklaşık %20’sinin tekrar yabancı finansal kurumlardan ödenmesiyle borç kapatma yoluna gidildiği ve böylece kamunun zarara uğradığı ifade edilmektedir. İncelenen fonların amaç dışı kullanımı, örgütle ilişkilendirme ve dolaylı olarak ihalelere aktarma iddiaları kapsamında, bu finansmanın projelerden elde edilmesi gereken faydaları sağlamadığı belirtilmiştir. Buna göre kullanılan krediler, İBB ve ortakları ile projeyle ilgisi bulunmayan hesaplara aktarılarak işlem görmüş olup, yaklaşık yarısı doğrudan örgütün finansal çıkarlarına yönlendirilmiştir.
İddianamede ayrıca Ekrem İmamoğlu’nun kurduğu örgütle ilişkili olabilecek para akışları ve harcamaların, kamu zararına yol açtığına dair bulgular aktarılmıştır. Paris’teki 2024 Yaz Olimpiyatları için açılan İstanbul House ofisi üzerinden yapılan ödemeler ve oradaki ödüllendirmelerle ilgili incelemelere değinilmiştir. Soruşturmanın mevcut aşamasında, yurt dışı finansmanlarının asıl amaçları ile uyumlu olmayan kullanımlarının ve örgüt amaçları doğrultusunda gerçekleştirilmiş hareketlerin araştırıldığı vurgulanmaktadır.