Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Vergi Kayıplarına Karşı Sıkı Takip Politikası

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Yeni Vergi Denetim Stratejileri

Son dönemlerde Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi kaçaklarının önüne geçmek amacıyla kapsamlı ve teknolojik altyapıya dayalı yeni denetim yöntemleri geliştirmektedir. Bu kapsamda, özellikle gayrimenkul ve kira gelirleri alanında yürütülen çalışmalarla vergi kayıplarını minimize etmeye odaklanılmaktadır.

Konut Satış ve Kira Gelirlerine Yönelik Sıkı Takip

Bakanlık, kira gelirlerini beyan etmeyen ya da düşük gösteren mükelleflere yönelik uygulamalarını artırmış olup, bu konuda mükellefleri vergi dairelerine çağırmak ve uyarmak amacıyla çeşitli yazışmalar göndermektedir. Aynı zamanda, konut satışlarında da bedel beyanlarının doğru ve gerçek piyasa değerlerine uygun yapılması için denetimler yoğunlaştırılmıştır.

Yapay Zeka ve Mekânsal Veri Analizi Sistemleriyle Derinlemesine İnceleme

Sürece ilişkin detayları açıklayan uzmanlar, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yapay zeka teknolojilerinden yararlanarak gayrimenkul değer tespiti ve vergi uyumu konusunda önemli adımlar attığını belirtmektedir. Bu çerçevede, Mekânsal Veri Analizi (MEVA) sistemi üzerinden, taşınmazların beyan edilen değeri ile bölgedeki emsal değerler, piyasa ilan fiyatları ve gayrimenkul değerleme raporları karşılaştırılarak, düşük beyanlar tespit edilmektedir.

İnceleme Sonrası Mükelleflerle İletişim ve Uyarılar

İncelemeler sonucunda, ilgili mükelleflere taşınmazın gerçek değeri ve düşük beyan edildiğine dair yazılar gönderilmektedir. Bu yazılarda, satış bedellerinin piyasa koşullarıyla uyumlu olup olmadığını sorgulayan bilgiler yer almakta ve mükelleflerden 15 gün içinde farkı ödemeleri istenmektedir. Ayrıca, bu süreçte herhangi bir ceza veya yaptırım uygulanmamaktadır, ancak dürüst beyan ve ödemelerin yapılması teşvik edilmektedir.

Değer Barışına Duyulan İhtiyaç ve Gayrimenkul Piyasasında Dönüşüm

Gayrimenkul satışlarında düşük beyanlar ve emlak vergi değerlerinin piyasa koşullarına aykırı oluşu, ülkemizde doğru ve şeffaf bir beyan sistemine geçiş için önemli bir engel teşkil etmektedir. Bu bağlamda, değer barışının sağlanmasıyla, ilk satışlarda veya belirli dönemlerde vergi muafiyetleri ve düzenlemeleri getirilerek, piyasa ile uyumlu ve sürdürülebilir bir değer haritası oluşturulması hedeflenmektedir. Böylece, müteahhitlerin ve satış yapanların düşük gösterdikleri bedeller, ilerleyen zamanlarda da devam eden düşük beyan alışkanlıklarına dönüşmemektedir.

Tapu Harçlarının Düşürülmesi ve Vergi Gelirlerinin Artırılması

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın temel amaçlarından biri, vergi gelirlerini artırmak ve vergi tabanını genişletmektir. Bu kapsamda, tapu işlemlerinde uygulanan harç oranlarının makul seviyelere çekilmesi ve düşük beyanların önüne geçilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Ayrıca, tapu harçlarının düşük beyan edilmesi durumunda, emlak vergisi değeri esas alınarak fark tahsil edilmektedir. Bu uygulamalar, hem devletin gelirlerini artırmayı hem de piyasa şeffaflığını sağlamayı amaçlamaktadır.

Vatandaşlara Tavsiyeler ve Sistemli Beyanlar

Vatandaşların, özellikle büyük şehirlerdeki (İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir) gayrimenkul işlemlerinde, gerçek piyasa değerlerini dikkate alarak beyanname vermeleri büyük önem taşımaktadır. Sistem, öncelikle pilot illerde başlamış olup, zamanla diğer bölgelere de yaygınlaştırılmaktadır. Yapılan incelemeler otomatik ve yapay zeka destekli olduğu için, mükelleflerin doğru ve dürüst beyanlar yapması, olası cezai işlemlerden kaçınmak adına faydalı olacaktır.

Ödeme Noktaları ve Düşük Beyan Durumunda Yapılacaklar

Yapılan tespitler doğrultusunda, düşük beyan edilen tutarların farkı, 15 gün içerisinde vergi dairelerine veya dijital vergi platformlarına ödenebilir. Bu ödemeler, tapu devir işlemlerinde beyan edilen değer üzerinden hesaplanan yüzde 2’lik tapu harcı ve diğer vergileri kapsamaktadır. Emlak vergisi değerinin altındaki beyanlar, ilgili kurumlarca tespit edilip, eksik tutarlar ayrıca tahsil edilmektedir.