Hayvancılık Desteklemelerinde Değişiklikler: Üretim ve Denetim İçin Yeni Uygulamalar (Tebliğ 2025)

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan ve Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe giren Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği’nde bazı önemli revizeler bulunuyor. Amaç, Türkiye’de hayvancılığın sürdürülebilirliğini güçlendirmek, yerli üretimi desteklemek ve hayvan sağlığı ile sürü yönetimini iyileştirmek olarak özetlenebilir.

Aile işletmesi desteği için başvuru sahibinin sahip olduğu toplam buzağı ya da malak sayısı artık 10 başı geçemeyecek şekilde sınırlandırıldı. Ayrıca, hastalıktan ari olarak tespit edilen işletmelerde doğan dişi buzağı/malaklar için ilave destek imkanı getirildi; bu tür kayıtların il müdürlüğü tarafından Hayvancılık Destekleme Sistemi’nde onaylanması gerekmektedir. Desteklenen kuzu ve oğlakların durumunda ise, destekleme yılı sonunda arilik sertifikası askıya alınmış olan işletmelerin, takip eden yıla ait kayıtlar TÜRKVET üzerinden güncellendiğinde ve il müdürlüğü tarafından sisteme tanımlandığında ilave destek hakkına sahip olmaları öngörülüyor.

Destek ödemeleri üç dönemde yapılacak ifadesiyle birlikte AB onaylı süt çiftliği sertifikası bulunan ve güncel TÜRKVET kaydı ile il müdürlüğü tarafından sisteme tanımlanan işletmelerin AB onaylı ilave desteği alma hakkı korunuyor. Tanımlanan tespit tutanağını sahibi tarafından imzalanması, başvuru için yeterli bir kanıt olarak kabul ediliyor. Değişiklikle birlikte önceki iki dönemde uygulanan desteklemeler üç döneme çıkarıldı. Üç dönemde de gerekli şartları sağlayamayan kuzu ve oğlak yetiştiricileri, ilerleyen süreçte şartlar değişse dahi kapsam dışında kalacaklar.

Bazı sayılar ve oranlar açısından temel desteğe esas kuzu sayısı, yıl sonu itibarıyla TÜRKVET kaydında yer alan anaç koyun sayısının 1,5 katını geçemeyecek şekilde belirlenmiştir. Kadın yetiştiriciler ya da son takvim gününde 41 yaşını doldurmamış yetiştiricilerin ilave desteğe esas dişi kuzu sayısı, temel desteğe esas kuzu sayısının %55’ini aşmayacaktır. Başvurular üçüncü dönem için bir sonraki yılın Kasım ayının ilk iş gününde başlayıp, aynı ayın üçüncü haftasının son iş gününe kadar sürecektir. Aynı ilde birden fazla işletmesi bulunan yetiştiricilerin tek başvuru yapması yeterlidir.

Hayvan ve sürü sağlığı desteği kapsamında uygulanan şartlar da güncellenmiş olup, Bakanlık tarafından belirlenen veteriner biyolojik ürün ve hayvan tanımlama araçlarının sığır, koyun ve keçi türlerine uygulanması gerekmektedir. Bu uygulamaların hayvan sağlığı destek ödemeleri içinde yer alması ve TÜRKVET’e kayıtlı işletmelerin bu süreçte bulunması zorunludur. Destekler yıl içinde dört dönem halinde üçer ay arayla ödenmektedir. Ayrıca hayvan ve sürü sağlığı desteklerinin denetimi için gerekli laboratuvar analizleri Bakanlık tarafından yapılacaktır.