Güzellik salonda Felci sendromu riskine dikkat: boyun pozisyonunun tehlikesi, erken belirti uyarıları ve güvenli bakım ipuçları.
ABD’de Kaliforniya’da yaşayan Elizabeth Smith’in günlük kuaför ziyareti, fön makinesinin ardından ciddi sağlık sorunlarına yol açan bir sürecin başlangıcına dönüştü. Baş dönmesi ve denge sorunları ile kendini gösteren bu kadına, Güzellik Salonu Felci Sendromu tanısı konuldu ve her gece yatmadan önce bir sonraki günün belirsizliğini düşünmeye başladı. Kuaförde geçirilen kısa bir işlem, raporlara göre boyun arterlerindeki baskıya bağlı olarak felç riskini tetikleyebilecek durumları tetikleyebiliyor.
Raporlarda boyun arkaya doğru aşırı eğildiğinde vertebral arterlerin baskı altında kalabildiği ve bu durumun pıhtı oluşumuna yol açabileceği belirtiliyor. Bu tür vakaların nadir görüldüğü, ancak zaman içinde tıp literatürüne 50’den fazla benzer olayın kaydedildiği ifade ediliyor. Semptomlar arasında baş dönmesi, mide bulantısı, dengesizlik ve görme bulanıklığı bulunabilir; bazı hastalarda ise felç ya da kalıcı beyin hasarı gelişebiliyor. Nöroloji uzmanları, altta yatan damar zayıflıkları, kemik çıkıntıları veya hipertansiyon gibi risk faktörlerine dikkat çekiyorlar.
45 yaş üzeri bireylerde risk daha belirgin. Nörorehabilitasyon ve Ağrı Uzmanı Prof. Dr. Engin Çakar, başın uzun süre geriye doğru aşırı bükülmesinin arkadaki beyine giden damarlar üzerinde baskı ve gerilime yol açabileceğini vurguluyor. Bu durum damar iç tabakasında yırtıklara ya da kan akımının bozulmasına zemin hazırlayabilir. Yırtık bulunan bölgede pıhtı oluşup beyine gidebilir ve bu da geçici ya da kalıcı inmeye kadar varan sorunlara neden olabilir. Erken müdahale ile damar açıcı tedaviler ve yoğun bakım sonrası nörorehabilitasyon süreci hayati öneme sahip.
Başın uzun süreli geriye eğilmesi sadece bu sendromla sınırlı kalmayıp, boyun omurlarını ve sinir köklerini baskılayabilir; bu da boyun fıtığı, sinir sıkışmaları ve kas-iskelet sistemi sorunlarına yol açabilir. Yaş ilerledikçe damarlar esnekliğini kaybettiğinden risk artıyor. 50’den fazla bildirilmiş vakaya bakıldığında çoğunun 45 yaş üstünde olduğu görülüyor. Kuaför ve diş hekimi koltuklarında başı geriye doğru aşırı baskı ile bükecek pozisyonlardan kaçınılmalı; işlem öncesinde kişinin boyun problemi olup olmadığı sorulmalı ve mevcutsa daha konforlu bir baş-boyun pozisyonu tercih edilmelidir.
Girişimci farkındalık ve erken tanı için öneriler. BPSS (Basınçla Pozisyonel Baş Duruşu Sendromu) belirtileri damar hasarının büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir. Baş dönmesi, görme bulanıklığı, ani konuşma bozukluğu, kol ya da bacakta güç kaybı gibi semptomlar yaşanırsa acil servise başvurulmalı. Erken teşhis ve tedavi, kalıcı hasar riskini önemli ölçüde azaltır.
Gençler arasında da görülebilen bu sendromda, damar yapısında zayıflık, hipertansiyon veya damar sertliği olanlarda risk artıyor. Yaşla birlikte damarların esnekliğini kaybetmesi de bu riski yükseltir. Ayrıca kuaförlerde ve diş hekimliğinde modern ekipman ve tedavi ünitesiyle ilişkili vakaların görülme sıklığında azalma olduğu belirtiliyor.
Kuaför çalışanlarına öneriler: Müşterinin baş pozisyonunu aşırı geriye yatırmadan yıkama becerisinin edinilmesi, basit ama etkili bir önlemdir. Kuaför eğitimlerine kısa bir modül olarak bu konunun eklenmesi fayda sağlar. Ayrıca müşterilerin başlarını uzun süre arkaya yaslamama konusunda uyarıda bulunması ve rahatsızlık hissedildiğinde pozisyonu değiştirmesi önemlidir. Baş ağrısı, baş dönmesi veya görme bozukluğu gibi belirtilerde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.