Göz Kapağı Altında Gözlenen Sırlar: Dirofilaria Repens Vakası ve Avrupa’daki Artış

Romanya’da yaşayan 26 yaşındaki genç bir kadının sol göz kapağında görülen 11 santimetrelik hareketli dokunun, acil müdahale ile çıkartıldığı nadir bir vaka haber verildi.Operasyon sonrası elde edilen parazit incelemeye alındığında bu yapının Dirofilaria repens olabileceği tespit edildi ve konu hızla bir uzmana yönlendirilerek ayrıntılı bilgiler paylaşıldı.

Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Giray Ersöz Milliyet.com.tr’ye verdiği röportajda, bu tür bir parazitin insanlarda nadir görüldüğünü ve çoğunlukla larvanın cilt altında ya da göz çevresinde hareket etmesiyle karşılaşıldığını belirtti. Hasta, şakak bölgesinde daha önce fark ettiği küçük bir şişliği bir gün içerisinde kaybetmişti; uzmanın görüşüne göre parazit, deri altından göz kapağına doğru ilerlemiş olabilir.

Uzmanlar, bu vakada parazitin sivrisinek ısırıklarıyla bulaştığını ve en çok köpeklerin bu döngünün ana konakları olduğunu ifade etti. İnsanda yaşam döngüsünü tamamlayamayan bu nematod nedeniyle oluşan durumlar Avrupa’da son yıllarda artış göstermekle birlikte, insidansın hâlâ düşük kaldığı vurgulandı. Hastanın tedavisi sonrası iyileşme süreci olumlu ilerledi ve ek tedavilere gerek kalmadan takipler yapıldı.

Göz kapağında hareketli, yer değiştirebilen ve ağrı yapmayan bir şişliğin parazit kaynaklı olabileceğini düşünmek için doktorların dikkat etmesi gereken bazı işaretler şöyle özetlendi: şişliğin yer değiştirmesi, ince lineer bir yapı hissi, ultrason ya da BT’de tübüler ve hareketli görünüm, ve belirgin bir alerji olmaksızın lokal ödem. Bunlar nadir görüldüğü için rutin akılda olmalarına rağmen, ayırıcı tanıda önemli rol oynuyor.

Bir köpek sahibi olan Romanya’daki vakadan hareketle, Doç. Dr. Ersöz şu açıklamaları yaptı: Köpekler ve kediler ana rezervuarlar olarak parazitin çoğalma döngüsünü barındırabilirler. Ancak bulaş sivrisinekler aracılığıyla olur; doğrudan hayvandan insana geçiş nadir olsa da yoğun çevrelerde sivrisineklerin daha fazla larva taşıması riski artırır. Bu yüzden evcil hayvanlara düzenli antiparaziter uygulama, insana bulaş riskini azaltır.

Dirofilaria repens, göç eden kısımlar halinde ortaya çıkan şişlikler, lokal kızarıklıklar, batma/yanma hissi ve göz kapağında hareketli izler gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Eğer şişlik yer değiştiriyor ya da görme ile ilgili rahatsızlık eşlik ediyorsa, derhal bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

Türkiye’nin riskli bölgeler arasında bulunduğu ve iklim değişikliği ile sivrisineklerin daha geniş alanlarda daha uzun süre aktif olduğu göz önüne alındığında, Avrupa’daki artışın benzer şekilde Türkiye’de de hissedilebileceği belirtiliyor. Avrupa Hastalık Önleme Merkezi’nin verileri, bu parazitin vakalarının artış gösterdiğini gösterirken, Türkiye’de de bazı enfekte insan vakalarının rapor edildiği ifade edildi.

Teşhis sonrası tedavi genellikle cerrahi müdahale ile parazitin çıkarılmasıdır. İnsanlarda parazit çoğalamadığından, tekrarlama riski düşüktür ve çoğu durumda ek antiparaziter tedavi gerekli değildir; yeni bir bulaş olduğunda ancak yeniden enfeksiyon gelişebilir. Mevcut vaka, benzer durumların farkındalığını artırmak ve acil müdahalenin önemini vurgulamak amacıyla paylaşıldı.