Genç ve Kadın Çiftçilere Yönelik Kapsamlı Teşvikler ve Tarımsal Gençleşme Politikaları

Türkiye’de tarım sektörü, yaşlanan çiftçi profilinin etkisini azaltmayı ve kırsalda genç nüfusu çekmeyi hedefleyen adımlar atıyor. Ülke genelinde tarımsal faaliyetleri sürdüren üreticileri bir araya getiren Tarım ve Orman Gençlik Konseyi, gençlerin perspektifinden sahadaki nabzı tutmayı amaçlıyor. Konsey, 18 yaşını doldurmuş fakat 41 yaşını aşmamış gençlerden oluşuyor ve saha gündeminin belirlenmesinde, politika yapıcılarla olan diyaloglarda önemli bir aracı konumunda bulunuyor.

Hedefler arasında gençlerin sektöre katılımını artırmak ve hızlı çözümler üretmek yer alıyor. Bakanlığın üst düzey yöneticileriyle düzenli toplantılar yapılarak sorunlar iletilip çözüm önerileri gündeme getiriliyor; bu öneriler, politika ve uygulamaların şekillenmesine rehberlik ediyor. Konseyin faaliyetleri, Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülüyor.

Yeni hayvancılık destekleri kapsamında, kadın yetiştiricilere ve 41 yaşından gün almamış üreticilere verilen temel destekler artış gösteriyor. Örneğin 2024 yılı için işletme sahibi erkeklere buzağı başına 1000 lira, kadın veya genç üreticilere ise 1700 lira temel destek sağlanıyor. Balıkçılık sektöründe de kadınlar için ek destek olanakları bulunuyor; kadın balıkçı ortakları, küçük ölçekli balıkçılık desteğinden 2025 ve 2026 yıllarında yüzde 35 ilave fayda elde edecekler.

Kredi ve finansman olanakları konusunda 2024-2026 yılları için yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararları Uygulama Esasları Tebliği ile Ziraat Bankası, Ziraat Katılım Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden 28 farklı konuda, genç çiftçiler ve girişimciler için değişen limit ve oranlarda yatırım ile işletme kredileri sunuluyor. Bu krediler; sütçülük, büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık, arıcılık, kanatlı hayvancılık, su ürünleri, kapalı alanda bitkisel üretim, yem bitkisi ve meyve üretimi gibi pek çok alanda kullanılabiliyor. Üstelik %15 oranında ilave hazine desteği uygulanması öngörülüyor.

Kadınlar ve gençler için pozitif ayrımcılık ise projelerin değerlendirilmesi sırasında somut puan farklarıyla kendini gösteriyor. Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) kapsamında gençlik ve kadınlığı dikkatle ödüllendiren ek puanlar bulunuyor; gençlere 4 puan, kadınlara 7 puan eklenebiliyor. Kırsalda Uzman Eller Projesi için 18-25 yaş arası başvurulara 20 puan, 26-35 yaş arası için 16 puan, 36-40 yaş arası için 12 puan ekleniyor; ayrıca kadın başvuranlara ek olarak 10 puan daha veriliyor. IPARD programı da kadın ve gençler için ek hibeler ve ek sıralama puanları sunuyor.

Devlet tarım sigortası kapsamında 40 yaş altında olan genç çiftçiler için poliçe primi üzerinden %5 indirim imkanı bulunuyor. TÜDKİYEB Başkanı Nihat Çelik de gençlerin kırsala dönüşünün hızlanması için kapsamlı teşvik paketlerinin gerekli olduğunu belirtiyor; bedelsiz arazi tahsisi, düşük faizli krediler ve konut yapımına yönelik destekler bu hedefler arasında sayılıyor.