Geleceği Şekillendiren Bilim Kadınları: Ödüllü Çalışmalar ve İlham Veren Yaşam Öyküleri

Bu yıl da bilim dünyasına yön veren dört kadın, kanserden görüntüleme teknolojilerine uzanan geniş bir yelpazede yaptığı çalışmalarla ödüle lâyık görüldü. Boğaziçi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Banu İyisan, meme kanseri için akıllı hibrit nanoilaç sistemleri üzerinde çalışıyor.

Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi’nden Dr. Dilara Nemutlu Samur, Parkinson hastalığının erken teşhis ve tedavisine katkı sağlamayı hedefliyor. Sabancı Üniversitesi’nden Dr. Duygu Kuzuoğlu Öztürk, prostat kanserinde tedaviye yeni bir yol açacak çözümler üzerinde yoğunlaşıyor. ODTÜ’den Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven ise yapay zekâ destekli, taşınabilir ve daha uygun maliyetli hiperspektral görüntüleme sistemleri geliştirmeyi amaçlıyor.

L’Oréal Türkiye’nin Bilim Kadınları İçin programı, 23 yıllık birikimini kitaplaştırarak kalıcı hale getirdi. “Bilim Kadınları İçin: Bilimin İzinde Cesur Türk Kadınlarının Hikâyesi” adlı eser, bugüne dek programdan faydalanan pek çok bilim insanının yaşam öyküsü, tutkusu ve ilham veren yolculuklarını bir araya getiriyor. Kitaptan elde edilecek gelirin, Bilim Kahramanları Derneği aracılığıyla 8-12 yaş aralığındaki çocukların robotik projeler geliştirmesine destek olması hedefleniyor.

Türkiye’nin genç nüfusunun dinamizmi, programın topluma yansımasını güçlendiriyor. Şirketin Türkiye Ülke Genel Müdürü Vanya Panayotova, uygulanan başvuruların sağlık, iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve teknoloji gibi alanlarda çözümler ürettiğini belirtti. Ayrıca Kurumsal İlişkiler ve Etkileşim Direktörü ile Ülke Sürdürülebilirlik Lideri İrem Karaoda Tanrıkulu ise şu verileri paylaştı: “23 yıldır yürüttüğümüz Bilim Kadınları İçin Programı kapsamında 128 kadın bilim insanını destekledik; bir mükemmellik ödülü, beş Uluslararası Yükselen Yetenek unvanı kazananlarımız oldu.”

Doç. Dr. Banu İyisan (Boğaziçi Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Enstitüsü) için yol, üçlü negatif meme kanserinde tamamen doğal biyomalzemelerden geliştirilen, insan saç telinden yaklaşık bin kat ince ve çok işlevli bir nanoilaç sistemi tasarlamaya kadar uzanıyor. Böylece mevcut tedavilere dirençli bu agresif kanser türünde tedavi etkinliğini artırmak ve yan etkileri azaltmak hedefleniyor; bu yenilik, diğer kanser türlerine de uyarlanabilir bir yaklaşımı mümkün kılar nitelikte.

Dr. Dilara Nemutlu Samur, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı: Parkinson’un bağırsak-beyin etkileşimini inceleyen bu çalışma, mikroakışkan sistemler kullanarak bir çip-üstü-organ modeli oluşturmayı amaçlıyor. Bu sayede hastalığın bağırsaktan beyne nasıl yayıldığı ve erken belirtilerinin nasıl ortaya çıkabileceği konusunda ipuçları elde edilmesi hedefleniyor.

Dr. Duygu Kuzuoğlu Öztürk, Sabancı Üniversitesi Moleküler Biyoloji, Genetik ve Biyomühendislik Bölümü: Prostat kanserinin kastrasyona dirençli türlerinde rol oynayan proteinlerin üretim sürecini aydınlatmayı amaçlayan proje, RNA’dan proteine dönüşümünü anlamaya odaklanıyor. Bu bilgi, hastalığa yol açan proteinlerin seviyelerini azaltmaya ve yeni tedavi stratejileri geliştirmeye katkı sağlayacak.

Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü: Özel olarak tasarlanmış lensler ve yapay zeka tabanlı yöntemlerle, her pikselde daha ayrıntılı renk ve ışık bilgisini veren düşük maliyetli ve taşınabilir bir spektral görüntüleme sistemi geliştiriliyor. Bu sistem, tarımdan su kalitesi izlemeye, kalite kontrolünden sağlık alanında teşhise kadar geniş bir kullanım alanına sahip olacak; özellikle dezavantajlı bölgelerde yerli üretimi destekleyecek.