Dünyada bir ilk! 2021’de hayatını kaybetmişti, salı günü mahkemede tabir verdi

ABD’nin Arizona eyaletinde yaşayan 37 yaşındaki Chris Pelkey, 2021 yılında trafikte yaşanan yol verme tartışmasında vurularak hayatını kaybetmişti. Bu hafta başında Pelkey’nin öldürülmesiyle ilgili davanın duruşması gerçekleşti.

Ve duruşmada şahit sandalyesine oturan bireylerden biri Pelkey’nin ta kendisiydi…

Popular Science’ın aktardığına nazaran, Pelkey’nin ailesi mahkemeye YZ tarafından oluşturulmuş bir görüntüyü ispat olarak sundu.

İlk olarak mahallî haber kanalı ABC15’de yer alan ve Pelkey’nin “konuşan” bir klonunu içeren kelam konusu görüntü, dünyada birinci sefer bir kurbanın tabirinde “deepfake” kullanılması manasına geliyor.

“BAŞKA BİR HAYATTA ARKADAŞ OLABİLİRDİK”

Pelkey’nin ailesi, YZ modelini ellerindeki eski görüntü kayıtlarını kullanarak eğitti. Daha sonra Pelkey’nin bugünkü mümkün görünümünü yansıtmak için görüntüye “yaşlandırma filtresi” uygulandı.

Pelkey’nin yeşil kapüşonlu bir üst giyip beyzbol şapkası takan dijital kopyası, görüntüde sanığa, “Beni vuran Gabriel Horcasitas’a… O gün, o kaidelerde karşılaşmamamız gerekirdi. Tahminen öteki bir hayatta arkadaş olabilirdik. Bana yaşlanma bahtı verilseydi bu türlü görünecektim. Unutma, yaşlanmak herkese nasip olmaz; bu bir armağandır. Kırışıklıkları kafana takma” diye sesleniyor.

Pelkey’nin kız kardeşi Stacey Wales, “Chris’i tanıyan herkes bu görüntünün onun ruhunun ve bir cinayet kurbanı olarak kendisini öldürecek bireye verilecek ceza hakkındaki niyetlerinin gerçek bir temsili olduğu konusunda hemfikir” dedi.

Savcılığın 9,5 yıl istemesine rağmen Horcasitas’a 10,5 yıl mahpus cezası veren yargıcın, kararında Pelkey’nin ailesinin hazırladığı görüntünün tesirli olduğunu söylemesi şaşkınlığa yol açtı.

NEW YORK’TA SANIK, KENDİNE YZ AVUKAT YAPTI

Arizona’daki bu örneğin çabucak akabinde bir öteki dikkat cazibeli olay da New York’ta yaşandı. 74 yaşındaki Jerome Dewald, eski patronuyla yaşadığı bir uyuşmazlık nedeniyle mahkemeye çıkarıldı.

Dewald, savunmasını desteklemek için YZ tarafından oluşturulmuş görüntüyü mahkemeye sundu. Görüntüde, mavi gömlekli bir adam direkt kameraya bakarak konuşuyordu.

Yargıç, bu kişinin avukat olup olmadığını sorduğunda Dewald, “Ben oluşturdum. Gerçek biri değil,” karşılığını verdi.

Dewald yaptığı açıklamada, mahkemeyi yanıltma üzere bir niyeti olmadığını, yalnızca savunmasını daha net söz edebilmek emeliyle bu tekniğe başvurduğunu söyledi.

Başlangıçta klonun kendisine benzeyecek biçimde oluşturulmasını planladığını söyleyen Dewald, teknik aksaklıklar nedeniyle bu fikirden vazgeçtiğini belirtti.

“HALÜSİNASYON” DAVA EVRAKLARI VE YZ SKANDALLARI

YZ’nin hukuk alanındaki geçmişi, sadece bu örneklerle hudutlu değil.

Daha evvel ABD’de kimi avukatlar, ChatGPT üzere büyük lisan modellerini kullanarak yazdıkları dilekçelerde geçersiz dava örnekleri ve uydurma hukuk kararlarına yer vermişti.

2023’te New York’ta iki avukat, içinde altı sahte dava referansı geçen bir doküman sundukları için cezalandırılmıştı.

Trump’ın eski avukatı Michael Cohen de ChatGPT tarafından üretilen düzmece bir dava kararını kendi avukatına göndermiş, bu doküman mahkemeye sunulmuştu.

Colorado’daki bir diğer avukat da benzer nedenle meslekten uzaklaştırılmıştı.

Hatta Georgia’da bir radyo sunucusu, ChatGPT’nin kendisini temelsiz bir yolsuzluk davasıyla ilişkilendirdiği gerekçesiyle OpenAI’a dava açmıştı.

KURALLAR NET DEĞİL

Tüm bu olaylar, mahkemelerde yapay zekâ kullanımına dair kuralların şimdi netleşmediğini gösteriyor.

Geçtiğimiz hafta, bir federal yargı kurulu, YZ takviyeli delillerin uzman tanıklıklarla birebir standartlara tabi olması gerektiğini belirten yeni bir düzenleme taslağını kamuoyunun görüşüne sundu.

ABD Yüksek Mahkemesi Başkanı John Roberts da 2023 yılı raporunda bu mevzuya değindi. Roberts, YZ’nin tüzel süreci daha erişilebilir kılabileceğini belirtirken, birebir vakitte özel hayatın ihlali ve hukukun “insanlıktan uzaklaşması” üzere tehlikelere karşı da uyardı.

Bir gerçek var ki mahkeme salonlarındaki YZ ile üretilmiş deepfake’ler artık istisna değil; en azından ABD’de yeni olağanın bir kesimi olmaya hakikat ilerliyor.