Derin İz Projesi: Okyanusların Derinliklerinde Yaşam İzinin Araştırılması

Derin Trace kapsamında, hidrotermal bacalardan elde edilen örnekler ve deniz tabanının mikroskobik dünyası üzerinde yeni kimyasal bileşim analizleri yapılıyor. Pasifik Okyanusu’ndaki saha çalışmalarında, uzaydaki benzer koşulları anlamak amacıyla deniz tabakası ve mineraller kullanılarak çok yönlü incelemeler gerçekleştiriliyor. Proje, lisansüstü öğrencilerin katılımıyla zenginleşiyor ve bilimsel keşiflerin eğitimle iç içe geçmesini sağlıyor. Deep Trace adının taşıdığı anlam, okyanus ve uzay arasındaki benzerlikleri izleyerek yaşam izlerini sürmeyi hedefliyor.

ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, TOKYO’nun ötesinde keşfedilmemiş noktaların var olduğuna vurgu yapıyor ve okyanusların derinliklerinin uzayın kökenini anlamada kilit rol oynadığını belirtiyor. 2.5–3 kilometre derinliklerden elde edilen verilerin kainatı anlamamızda büyük katkı sağlayacağını ifade eden bilim insanı, bu derinliklerdeki çalışmaların uzay misyonlarına hazırlık niteliği taşıdığını da sözlerine ekliyor.

OKYANUSUN 2 BIN 500 METRE DERİNLİĞİNDE YAŞAM ARANIYOR

Proje çerçevesinde, Avrupa Araştırma Konseyi tarafından desteklenen bir program kapsamında, okyanusun derinliklerinde yaşamın kaynağını çözmeye odaklanan çeşitli yöntemler geliştiriliyor. Bu derinlikten alınan örnekler, Jüpiter’in uydularında benzer okyanusların varlığı fikrinin araştırılmasına yön verecek ve bu bölgelerde yaşam izlerini bulma umudunu güçlendirecek.

ÖĞRENCİLER PASİFİK OKYANUSUNDA 2 BİN 500 METRE DERİNLİĞİNE İNDİ

ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden öğretim üyeleri ile yüksek lisans ve doktora öğrencileri, Pasifik Okyanusu’nda yaklaşık bir ay süren bir saha çalışmasında her gün 2.5 kilometre derinliğe inerek su, bitki ve hayvan örnekleri topladılar. Robotik ekipmanlar sayesinde ilerleyen analizler, insan etkisinden uzak bölgelerde yaşamın temelinin hangi mineraller ve maddeler üzerinden kurulduğunu aydınlatıyor. Bu veriler, Jüpiter’in uydularında da benzer koşulların mevcut olup olmadığını anlamaya katkı sağlayabilir.

ARAŞTIRMA UZAY GÖREVLERİ İÇİN ÖNEMLİ BİR TEMEL OLUŞTURUYOR

Bu çalışmalar, uzay görevleri için de sağlam bir altyapı oluşturuyor. Kilometrelerce kalın buz tabakasının altında yer alan okyanus benzeri ortamları incelemek, zorlu koşullarda yaşam arayışını kolaylaştıracak teknolojik gelişmeleri tetikliyor. Türkiye’nin iki astronotla yürüttüğü uzay programlarına paralel biçimde, ODTÜ’nün iki buçuk kilometre derinliğinde gerçekleştirdiği araştırmalar da büyük önem taşıyor. Enstitü’nin akademisyenleri ve öğrencileri, bu deneyimi ODTÜ markasıyla pratiğe döküyorlar.