Dağlık Alanda Yeni Fay Hatları: Ölü Faylar ve Depremlerin Dinamikleri

Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremlerin ardından yürütülen saha çalışmaları, kırsal Yaylacık, Emendere, Aktaş ve Sinandede mahalleleri arasındaki dağlık bölgede yeni fay hatları tespit edildiğini gösterdi. Bu fay hatları, mevcut diri fay haritasında yer almayan ve daha önce haritalarda görünmeyen yapılar olarak değerlendiriliyor. Bu faylar, ölü fay olarak adlandırılan sınıflandırmaya dahil olsa da, aşırı stres birikimi veya yön değiştirme nedeniyle yeniden canlanabiliyor ve son deprem kuşağıyla bağlantılı olarak deprem üretme kapasitesi gösteriyorlar.

Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu çalışmaları yerinde yeniden inceleyerek, dağlık alanda yüzeye yakın olan fayların halk arasında bilinenlerden farklı bir dinamik sergilediğini belirtti. Haritalarda olmayan faylar, ikinci deprem sonrası yeniden ziyaret edildi ve detaylı incelemeyle, yüzeylere yakın konumda bazı fay hatları tespit edildi. Bu süreçte, söz konusu fayların ilk kez haritalara girdiği ve uluslararası dergilerde yayımlanmak üzere çalışmaların şu anda basım aşamasında olduğu ifade ediliyor.

DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü, söz konusu fayların dağlık alanlarda birbirini takip eden yaklaşık 5-6 faydan oluşan bir dizi yapı olarak ortaya çıktığını kaydetti. Bu faylar, 10 kilometre derinliğe kadar uzanabilen bir mekanizmayla deprem üretebiliyor ve mevcut olaylar için birden fazla kırılmanın tetiklenmesi anlamına geliyor. Sözbilir, fayların uzunluklarının yaklaşık 35-40 kilometre aralığında olduğunu ve birinci depremde 6,1 büyüklüğündeki kırığın, ikinci depremle beraber artış gösterebileceğini belirtti.

“Şu anda fay tarafında görülen kırıklar yüzeyde sınırlı olsa da, derinlerdeki stresin etkisiyle benzer büyüklükte bir deprem daha gelebilir” diyen Sözbilir, şu anki artçı dönemin sürdüğünü ifade etti. Ayrıca, tespit edilen fayların iki üçünün kırıldığını, kalan üçte bir kısmının ise büyük bir deprem üretme olasılığını düşürdüğü yönünde görüşlerini paylaştı.

Bu bölgede bulunan fayların yüzeydeki görünümü, yüzeydeki mevcut gözlemlerle desteklenirken, daha derin katmanlarda meydana gelebilecek mekanizmalar için de araştırmalar sürüyor. Sonuçlar, uluslararası bilim camiasına iletilmek üzere çalışmaların devam ettiği bilgisini veriyor.