Çin-Zeytin Dalı: Erdoğan’ın ŞİÖ Zirvesi ve Gündemdeki Stratejik İş Birlikleri

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) 25. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi kapsamında Çin’e geniş bir heyetle gitti. Erdoğan’a Çin ziyaretinde eşliği yapanlar arasında eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve birçok bakan ile bürokrat yer aldı. Heyette ayrıca MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün de bulunuyordu. Erdoğan, Çin Başkanı Şi Cinping’in liderler onuruna verdiği akşam yemeğine katıldı.

İki ülkenin gündeminde yatırımlar ve iş birliği potansiyeli Erdoğan, ikili temaslar kapsamında Şi ile yaptığı görüşmede, zirveye özel davet için teşekkür etti ve iş birliğinin somut katkılarla ilerletilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin Çin ile ilişkilerini güçlendirmek için karşılıklı ziyaretlerin ivme kazandıracağını belirtti. İletişim Başkanlığı’nın açıklamasına göre, Türkiye dijital teknolojiler, enerji, sağlık ve turizm alanlarında potansiyelin yüksek olduğuna işaret ederek Çin firmalarının Türkiye’de yatırım yapmasını teşvik eden yakın eş güdümün faydalı olacağını ifade etti. Ayrıca Orta Koridor ile Kuşak ve Yol Girişimi’nin uyumlaştırılması için ortak adımların atılması gerektiğini kaydetti.

Güvenlik ve istişare mekanizmalarının önemi Erdoğanın görüşmesinde iki ülke arasındaki mevcut istişare mekanizmalarının düzenli olarak işletilmesi konusunda mutabık kalındı. Gazze, Ukrayna-Rusya savaşı ve Suriye’nin kalkındırılmasına yönelik potansiyel ortak adımlar da gündemde yer aldı. Çin Dışişleri Bakanlığı, Şi ile Erdoğan’ın görüşmesiyle ilgili olarak iki ülkenin bağımsızlık ruhuna sahip yükselen büyük güçler olduğuna vurgu yaptı; stratejik iş birliğini yeni bir seviyeye taşıyarak daha adil bir küresel yönetim sisteminin inşa edilmesi gerektiğini belirtti.

İki ülke arasındaki dayanışma mesajları ve bölgesel dengeler Çin tarafı, gelecek yılın Çin-Türkiye diplomatik ilişkilerinin 55. yılı olması nedeniyle bu dönemi ilişkileri güçlendirmek için bir fırsat olarak gördüğünü ifade ederken, karşılıklı güvenin güçlendirilmesi ve terörle mücadele alanında iş birliğinin artırılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca pratik iş birliğinin artırılması, Kuşak ve Yol Girişimi ile Orta Koridor Girişimi arasında sinerji yaratılması gerektiğine dikkat çekildi.

Pakistan ile KKTC dayanışması ve bölgesel tutum Erdoğan, Pakistan Başbakanı Şerif’i kabul ederken Türkiye’nin Pakistan ile KKTC arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinden memnuniyet duyduğunu belirtti. İsrail’in Gazze’deki operasyonlarına karşı ortak tutumu sürdürme iradesini vurguladı.

Görüştürmelerde üst düzey katılım Erdoğan’ın Çin Başkanı Şi Cinping ile görüşmesinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile MİT Başkanı İbrahim Kalın da hazır bulundu.

Erdoğan’ın makalesi: Barış ve Adalet İçin Ortak Yol Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Çin’in önde gelen gazetelerinden People’s Daily’de yayımlanan makalesinde, Gazze konusunda Türkiye’nin net duruşu ve insan odaklı yaklaşımı vurgulandı. Bölgesel barış için atılan adımların çok yönlü olması gerektiğine dikkat çekildi. Makalede, Türkiye’nin köprüler kuran ve medeniyetleri yan yana getiren bir ülke olduğu, güven tesis etmek ve krizleri çözmek için diyalog kanallarını açık tutmanın önemine vurgu yapıldı. Erdoğan ayrıca Rusya-Ukrayna savaşı bağlamında “Barışın kaybedeni olmaz” ifadesini tekrarladı ve ilişkilerin derinleşmesinin hedeflendiğini belirtti.