Candarlı Kadınlarının Yaban Mersini Tarımsal Kalkınma Kooperatifi: Başarıya giden yol, kadın dayanışması ve sürdürülebilir üretim hikayesi.

İznik’in Candarlı Mahallesi’nde, 850 rakımda başlayan yaban mersini üretimi geçmişte sadece bir işçi-çalışan ilişkisiyle yürütülüyordu. Mahalle sakinleri, bir üreticinin yanında çalışırken, yaklaşık 10 yıl önce muhtarın teşvikiyle kendi üretim süreçlerini kurmaya karar verdi. Bursa, İznik ve İstanbul’da yaşayan 13 kadının toplu hareketiyle, tersine göçün ardından köylerine dönüp 4 yeni kadının katılımıyla yaban mersini üretimine başlanması, kooperatifleşme yolunda önemli bir adım oldu.
Ortak bir hedef etrafında birleşen kadınlar, Orman ve Köy İşleri Dairesi Başkanlığı (ORKÖY) ile Bursa Büyükşehir Belediyesi Tarım A.Ş.’den destek alarak Candarlı Kadınları Yaban Mersini Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ni kurdular. Mahalleden elde edilen ürünler, çevre komşu illere ulaştırılarak sezonda önemli bir gelir elde edilmeye başlandı. Kooperatifin kurucu üyelerinden Hülya Can, “Kadın isterse her şeyi başarır. Yeter ki istesin” diyerek sürecin ilk adımlarını özetledi.
İlk aşamada yaban mersini yetiştirme konusunda deneyimsizlik yaşayan ekip, zamanla tecrübe kazanarak organik tarım eğitimleri de almaya başladı. Kooperatif tüzel kişilik kazanınca pazarlarını genişleten kadınlar, soğuk havalarda da üretimi korumak için tarlaya dönüyor; gerekli tedbirlerle sezonu tamamlayıp evlerine dönüş yapıyorlar. Elde edilen kazançla ailelerin bütçelerini güçlendirirken, çocuklarını da okutmayı sürdürüyorlar.
Kooperatif üyesi Selin Güler (25) ise “Kadınlar üretime tutkuyla bağlandı; don ve soğuklara rağmen gece gündüz çalıştılar” diyerek ekibi ve karşılaşılan zorlukları anlattı. Ekibin 17 kişiye ulaşmasıyla köyde yeni iş kapıları açıldı ve tarlalarda özverili çalışmalar sürüyor. Başlangıçta karışık görünen süreçler, şimdi gençlere de örnek teşkil eden bir geri dönüş hikayesine dönüştü.
Mahalle Muhtarı Ömer Yavuz ise kadınların öncelikle üretimde ve organik tarıma yönelmede öncü olduğunu belirtti. Köy hayatuna dönüştürenlerin artması ve gençlerin köye dönmesiyle birlikte, kırsalda iş olanaklarının geliştiğini söyledi. Yavuz, “Gençler bile köye dönüş yapıyor ve biz de onlara yol gösteriyoruz” diye konuştu. (DHA)