Bireysel Emeklilik Sistemi (BES): 22. Yılında Güçlü Adımlar ve Gelecek Vizyonu

BES’in Emeklilikte Refah Hedefi ve Ekonomiye Katkısı

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), emeklilik dönemlerinde bireylerin yaşam kalitesini korumayı amaçlayan, uzun vadeli tasarrufu teşvik eden ve ülke ekonomisine önemli katkılar sağlayan kritik bir finansal araçtır. 22. yılını kutlamaya hazırlanan BES, hem bireylerin gelecek güvencesini pekiştirmekte hem de ekonomik istikrarın sağlanmasında anahtar rol oynamaktadır.

Haziran 2024 Verileriyle BES ve OKS’teki Güncel Durum

Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından yayınlanan verilere göre, 30 Haziran 2024 itibarıyla BES katılımcı sayısı yaklaşık 9,8 milyon seviyesine ulaşmış ve toplam fon büyüklüğü 1,28 trilyon lirayı aşmıştır. Bu dönemde devlet katkısı fon tutarı ise 174,6 milyar liraya yükselmiş olup, toplam fon tutarı 1,45 trilyon lirayı bulmuştur. Ayrıca, yılın ilk yarısında BES’ten emekli olan kişi sayısı 389 bine yaklaşmıştır.

Öte yandan, devlet katkısı kapsamında Özel Katılım Sistemi (OKS) katılımcı sayısı 7,6 milyon iken, toplam fon büyüklüğü 104,4 milyar liraya ulaşmıştır. OKS’nin toplam fon tutarı, devlet katkısı ve toplam katılımcı sayısı dikkate alındığında, sistemin toplam büyüklüğü yaklaşık 1,56 trilyon liraya yükselmiş ve toplam katılımcı sayısı 17,4 milyona ulaşmıştır.

2024 Yılında BES ve OKS’teki Büyümenin Detayları

2024 yılını, toplam fon büyüklüğü 1,23 trilyon lirayla tamamlayan sistemde, yıl başı ile 30 Haziran arasındaki artışlar dikkate alındığında, BES’teki toplam fon tutarı yaklaşık 314 milyar liraya yükselmiş ve katılımcı sayısı 290 bin artmıştır. Aynı zamanda, OKS’de ise fon tutarı 17,3 milyar lira artış göstererek, toplam katılımcı sayısı 16,5 bin kişi artmıştır.

Bu büyüme, toplam fon büyüklüğünün 2024 sonundan 2025’in ikinci yarısına kadar yaklaşık 331,4 milyar lira artış gösterdiği ve toplam katılımcı sayısının 306 bin artışla 17,4 milyona yaklaştığı anlamına gelmektedir.

18 Yaş Altı Katılımlarda Devam Eden Büyüme ve Gelecek Vizyonu

Türkiye’de 2021 yılında hayata geçirilen ve 18 yaş altı bireylerin gönüllü olarak sisteme dahil edilmesini amaçlayan uygulama, büyümesini sürdürmektedir. 30 Haziran 2024 itibarıyla, 1,55 milyon çocuğun katıldığı bu sistemde toplam fon büyüklüğü 53,6 milyon lirayı aşmıştır. Katılımcıların büyük kısmını yeni doğanlar ve 0 yaş grubundakiler oluşturmaktadır.

İki dönemi kapsayan karşılaştırmada, 31 Aralık 2024 ile 30 Haziran 2025 arasında, 18 yaş altı katılımcı sayısı yaklaşık 133 bin artmış ve toplam fon büyüklüğü, devlet katkısı dahil olmak üzere yaklaşık 19,2 milyon liraya yükselmiştir.

BES Teminatlı Krediler ve Yeni Finansal İmkanlar

1 Haziran 2024’te devreye giren BES teminatlı kredi uygulaması, ilk yılını başarıyla tamamladı. Bu kapsamda, 30 Haziran 2025 itibarıyla bankalar tarafından yapılan toplam başvuru sayısı 2 bin 18’e ulaşırken, gösterilen toplam teminat tutarı 413,8 milyon lirayı aşmıştır. En çok talep Aktif Bank ve İş Bankası gibi büyük finans kuruluşlarından gelirken, emeklilik şirketleri 1,8 bin kredinin yaklaşık 356 milyon liralık teminatını onaylamıştır.

Başvuruların %85’lik kısmı kesinleşmiş ve merkezle devredilen toplam teminat tutarı yaklaşık 338,5 milyon liradır. Bu uygulama, katılımcılara çeşitli bankalar üzerinden uygun finansman imkanları sunmayı amaçlamaktadır.

Gelecek Vizyonu ve Uzmanlardan Beklentiler

Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Başkanı Uğur Gülen, BES’in büyüme potansiyeline vurgu yaparak, 2030 yılı için öngörülerini paylaştı. Gülen, “Hedefimiz, 2030 yılında 25 milyon üzerinde katılımcıya ulaşmak ve toplam fon büyüklüğünü 5 trilyon liraya çıkarmaktır” diye belirtti. Ayrıca, Türkiye’nin uzun vadeli tasarruf hedefleri doğrultusunda, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) de önemli bir rol oynayacağını ve sürdürülebilir ekonomik büyümenin temel taşlarından biri olacağını vurguladı.

Gülen, “Güçlü tasarruf altyapısı, ekonomik istikrar ve bireylerin gelecek güvencesi için kritik öneme sahiptir. BES ve TES, bu vizyonun temel unsurlarıdır ve Türkiye’nin finansal sürdürülebilirliğine önemli katkılar sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.