Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riski Standart Rasyosu Düşürüldü

Faiz Oranı Riski Standart Rasyosunun Güncellenmesi ve Yeni Düzenlemeler

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların risk yönetimi kapsamında önemli bir adım atarak, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin ölçüm ve değerlendirilmesinde kullanılan standart rasyoyu önemli ölçüde azalttı. Bu kapsamda konsolide ve konsolide olmayan faiz oranı riski standart rasyosu yüzde 20 seviyesinden %15’e indirilerek, bankaların risk yönetiminde daha etkin ve sıkı denetimler sağlandı.

Yönetmelikte Yeni Düzenlemeler ve Detaylar

Resmi Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren Bankacılık Hesaplarından Kaynaklanan Faiz Oranı Riskinin Standart Yaklaşımla Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, bankaların bilanço içi ve bilanço dışı faiz risklerini standart yaklaşımla ölçüm ve analiz etmelerine ilişkin usul ve esasları netleştirmiştir. Bu düzenleme, bankaların risk yönetim süreçlerini güçlendirmeyi hedeflemektedir.

Risk Rasyosu ve Katkıları

Yapılan düzenlemeyle, konsolide ve konsolide olmayan faiz oranı riski standart rasyosu %20’den %15’e düşürülerek, bankaların faiz risklerine karşı daha sıkı bir finansal tampon oluşturması sağlandı. Ayrıca, bankacılık hesaplarında yer alan pozisyonların hesaplanmasında, katılma hesapları kaynaklı olanların BDDK tarafından belirlenen oranlarda dikkate alınması zorunlu hale getirildi.

Ekonomik Değer Değişimi ve Hesaplama Metodolojisi

Standart yaklaşıma göre, ekonomik değer değişimi hesaplamasında, faiz oranına duyarlı tüm pozisyonlar ve nakit akışları detaylıca analiz edilerek, vade ve para birimi bazında standartlaştırılacak. Bu süreç, faiz oranlarındaki olası değişimlere karşı bankaların karşı önlemler almasını kolaylaştıracaktır.

Faize Duyarlı Varlık ve Yükümlülüklerin Tanımlanması

Bankaların bilanço içi ve bilanço dışı faiz riski taşıyan varlık ve yükümlülükleri, gömülü veya açık otomatik faiz opsiyonlarını içerecek şekilde tanımlandı. Ayrıca, faiz oranlarının değişimi sonucu ortaya çıkan nakit akışlarının yeniden fiyatlaması ve risk analizleri, standartlaştırılmış yöntemler kullanılarak gerçekleştirilecek.

Mevduat ve Kredilere İlişkin Özel Düzenlemeler

Gerçek kişi ve perakende müşterilere ait mevduatların faiz risk yapısının, 10 yıllık tarihsel veriler kullanılarak hesaplanması zorunlu hale getirildi. Ayrıca, erken kapanma ve erken ödeme riski taşıyan vadeli mevduatlar ve sabit faizli krediler için iki aşamalı opsiyonel risk değerlendirmesi yapılacak. Bu düzenlemeler, bankaların faiz risklerine karşı daha dayanıklı hale gelmesini amaçlıyor.

Kurumsal Uygulama ve Yürürlük Takvimi

Yeni düzenlemelerin yürürlüğe girişi 1 Ekim 2025 olarak belirlenmiş olup, bankaların bu tarihten itibaren risk yönetimi ve raporlama süreçlerini güncellemeleri gerekiyor. Ayrıca, kurumsal bazda uygulamanın 1 Nisan 2026 itibarıyla başlaması planlanmaktadır.

Sistemik Risk ve Müdahale Gerekliliği

Yeni rasyoya göre, faiz oranı riski standart rasyosu %15 sınırını aşarsa, bankanın risk durumu ciddi anlamda zayıflayabilir ve bu durumda gerekli müdahaleler yapılabilir. Bu oranın aşılması, bankanın finansal sağlığı açısından önemli bir uyarı işareti olarak kabul edilmekte ve risk yönetim stratejilerinin gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır.