Alman Köprüsü: Seyhan Barajı Öncesi ve Sonrası, Su Seviyesinin Sarsıntısı Altında Kalan Bağlantılar

Seyhan Baraj Gölü ortaya çıkmadan önce Adana ile çevre köyler arasındaki bağlantıyı sağlayan Alman Köprüsü, barajın suları altında kaldıktan sonra yeniden gündeme geldi. Bu arayış, barajın inşasıyla birlikte yaşanan değişimin bir parçası olarak karşımıza çıkıyor.

Adana kent merkezi yaklaşık 15 kilometre yukarıda yükselen baraj, 850 bin dönümlük araziyi ve bölgeyi bedevîlikten korumak amacıyla 8 Nisan 1956’da tamamlandı. Ancak barajın su tutmasıyla Çakıt Nehri kıyısındaki köyler, özellikle Çatalan ve Dörtler, gölün karşısında kalıp Adana ile olan irtibatlarını kaybetti. Alman Köprüsü olarak bilinen bu eski yapı, sular altında kalmıştı ve baraj suları çekildiğinde yeniden ortaya çıktı.

Çakıt Nehri’nin yatağının değişmesi, köprünün görüntülenmesini mümkün kıldı; drone ile kaydedilen sahneler, köprünün önceki konumundan bağımsız olarak yeniden belirginleşti. Dörtler köyünden Adem Önder’in anlatımı, köprünün geçmişte Adana bağlantısını sağladığına işaret ediyor: “Eskiden burada Çatalan Nahiyesi vardı. Oradaki köprü Adana’ya bağlanıyordu. Almanlar tarafından yapılmış olan bu köprü, eski dönemde yerleşim yerlerinin üzerinde yer alıyordu.”

Balıkçılık yapanlar için de köprü, üzerinde gezilir ve balık avlanır hâle gelirdi. Baraj nedeniyle tamamen su altında kalan bu yapı, sular çekildiğinde tarihsel bir işaret olarak yeniden belirse de bugün artık sadece geçmişin bir hatırlatıcısı olarak kalıyor. Ancak köprünün yeniden ortaya çıkması, bölgenin suyla ilişkisini ve geçmişteki iletişimi hatırlatıyor; bu durum, bölgenin doğal ve kültürel dokusundaki değişimleri sembolize ediyor.