Afyonkarahisar’da kiraz ve vişne üretiminde yüzde 90’lara varan rekolte kaybını, nedenlerini ve çözüm önerilerini detaylarıyla keşfedin.
Türkiye genelinde kiraz üretiminde %7,03, vişne üretiminde ise %27,69 paya sahip olan Afyonkarahisar, son yıllarda yaşanan iklimsel olumsuzluklar nedeniyle üretimde ciddi düşüşler yaşamaktadır. Geçen yıl kentte toplam 51.123 ton kiraz ve 57.252 ton vişne yetiştirilmiş olup, bu ürünlerin büyük bir kısmı ihraç edilmekteydi. İhracat oranları, vişnede yaklaşık %70-75, kirazda ise %30-35 civarındadır. Ancak, son zamanlarda yaşanan zirai don olayları, üretimde büyük kayıplara yol açmış ve toplam rekolteyi olumsuz etkilemiştir.
Hasat döneminde, çoğu kiraz ağacında sadece 1-2 veya en fazla 5 meyve bulunması, üreticilerin büyük bir kısmının bahçelerinden ürün toplamamasına neden olmuştur. Bu nedenle, belde ve köylerdeki kooperatifler ile alım noktalarının büyük bölümü açılmamış veya az sayıda alınan ürünle faaliyetlerini sürdürmüştür. Geçen yıl kooperatifler, kilosunu yaklaşık 50 liraya aldığı kirazı, bu yıl ürün yetersizliği nedeniyle fiyatını 250 liraya kadar yükselterek satışa sunmuştur.
Afyonkarahisar’da bu yıl zirai don olayları nedeniyle, yaklaşık 46.381 dekar alanda yetiştirilen kirazda rekolte kaybı %90’ı aşmıştır. Aynı şekilde, 49.032 dekardaki vişne üretiminde de benzer oranlarda kayıp beklentisi bulunmaktadır. Bu durum, üreticilerin ekonomik açıdan büyük zararlar yaşamasına neden olmaktadır.
Geçen yıl 250 ton kiraz ve yaklaşık 350 ton civarında vişne üreten Erkmen beldesinde, bu sezon yaşanan ürün yetersizliği nedeniyle kooperatifler üreticiden ürün almamıştır. Beldede kiraz ağaçlarında %95 civarında ürün kaybı yaşanmış olup, Erkmen Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Ömer Faruk Şahin, “1965 yılından beri böyle bir sezon yaşanmadı. Zirai don olayları, ağaçlarda %5 bile meyve bırakmadı. Hem kiraz hem de vişne üretimi neredeyse tamamen durdu” şeklinde açıklamada bulunmuştur.
Erkmen Belediye Başkanı Yücel Şahin, geçen yıl meyve fiyatlarının 40-45 lira bandında olduğunu, ancak ürün olmadığından dolayı bu sezon fiyatların 200-250 liraya yükseldiğini ifade etmiştir. Toplanan ürünler pazara ve komisyonculara ulaştığında ise fiyatların 400-450 liraya kadar çıktığını belirtmiştir. Çiçek açmış ağaçların zirai don nedeniyle neredeyse boş kaldığını ve kiraz ile vişnenin toplamda çok az miktarda kaldığını anlatmıştır. Üreticilerin ciddi anlamda maddi kayıplar yaşadığını dile getiren Şahin, “Geçen yıl Erkmen’deki üreticiler yaklaşık 100 milyon lira civarında gelir elde etmişti. Bu sene ise zararları 140-150 milyon lirayı buluyor” şeklinde konuşmuştur. (DHA)