ABD ve Türkiye Görüşmesi: Erdoğan-Trump Amaçları ve Bölgesel Gündemler

Erdoğan, BM Genel Kurulu için ABD’ye hareket ederken 23 Eylül’de başlayacak konuşmasıyla küresel gündemde yerini alacak. Aynı günler içinde başlayacak temaslarda, iki ülke arasındaki ticaret, yatırım ve savunma sanayisi gibi konuların yanı sıra İsrail, Gazze ve bölgesel güvenlik riskleri de ön plana çıkacak.

Görüşmenin odak noktaları arasında Boeing uçak alımları, F-16 anlaşması ve F-35 programının geleceği yer alıyor. Erdoğan, bu konuların detaylarını Trump ile görüşmede ele alacağını belirtirken, ABD Başkanı da birçok ticari ve askeri anlaşmanın üzerinde çalışıldığını ifade etti. Erwartilen mesajlar arasında, Gazze ve bölgedeki tutumlar ile Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin tarafların yaklaşımı da bulunuyor.

İlk ziyaret geleneği bağlamında Erdoğan’ın Beyaz Saray’a olan geçmiş ziyaretleri hatırlatılıyor; Biden dönemiyle başlayan bu süreçte davetlerin çoğunun 2020’lerden itibaren düzenli hale geldiği belirtiliyor. Ancak 2024 yılındaki değişken siyasi takvim nedeniyle bu gelenek istisnalarla karşılaşmış durumda. Erdoğan’ın son Beyaz Saray ziyareti, Trump’ın ikinci dönemine denk gelen bir döneme rastlıyor ve 25 Eylül’deki buluşmanın her iki lider için de yeni bir dönemin başlangıcı olacağı düşünülüyor.

Görüşme, F-35 ve SDG konularında umutlar taşımaktadır. Türkiye’nin 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı satın alım süreci hız kazanabilirken, F-35 programında da bazı ilerlemeler kaydedilmesi muhtemel görünüyor. İsrail’in konudaki tutumunun dengeli kalması beklenirken, Suriye ve SDG’ye ilişkin açıklamaların Türkiye’nin pozisyonunu güçlendireceği öngörülüyor.

Trump’ın yaklaşımı ise bu görüşmenin “dört gözle” beklenen bir adım olduğunu ima ediyor. Trump, Erdoğan ile ilişkilerin güçlü olduğunu vurgularken, bu görüşmede Boeing, F-16 ve F-35 anlaşmalarının yanında pek çok ticari ve askeri metnin de masada olacağını ifade etti. Erdoğan ise karşılıklı güven ve ortak çıkarlar ekseninde, ticaret, yatırım ve savunma sanayisini kapsayan konuların gündeme alınacağını belirtti.

Gündemin yankıları İsrail basını bu görüşmeyi manşetlere taşıdı. Times of Israel, F-35 anlaşmasının olası etkilerine işaret ederken, Maariv Erdoğan-Trump temasının F-35 kararını tetikleyebileceğini yazdı. Ayrıca Borsa ve enerji güvenliği gibi konuların da Türkiye-ABD arasındaki yakınlaşmayı pekiştireceği yönünde yorumlar yapıldı.