Aort Yırtılması Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Aort yırtılması, kalpten çıkan en büyük atardamar olan aortun iç duvarının yırtılması durumudur. Tıbbi adıyla aort diseksiyonu olarak bilinen bu rahatsızlık, acil müdahale gerektiren ve ölümcül olabilen ciddi bir damar hastalığıdır. Bu makalede, “Aort yırtılması nedir?”, “Aort diseksiyonu neden olur?”, “Belirtileri nelerdir?” ve “Nasıl tedavi edilir?” gibi sıkça sorulan sorulara detaylı ve SEO uyumlu yanıtlar veriyoruz.

Aort Yırtılması Nedir?

Aort yırtılması, aortun iç tabakasında oluşan yırtılma sonucu, kanın damar katmanları arasına sızarak damar boyunca ayrılmalara yol açmasıdır. Bu durum, Tip A ve Tip B olmak üzere iki ana gruba ayrılır:

• Tip A Diseksiyon: Kalpten çıkan ilk aort bölümünde gerçekleşir, acil cerrahi gerektirir.
• Tip B Diseksiyon: Göğüs ya da karın aortunda görülür, bazı durumlarda ilaçla tedavi edilebilir.

Aort Yırtılması Neden Olur?

1. Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

En yaygın sebeplerden biridir. Uzun süreli yüksek kan basıncı, aort duvarlarını zayıflatır.

2. Genetik Hastalıklar

Marfan sendromu, Ehlers-Danlos gibi bağ dokusu hastalıkları, aort yırtılma riskini artırır.

3. Damar Sertliği (Ateroskleroz)

Damar duvarında plak oluşumu, aort elastikiyetini düşürerek yırtılma riskini yükseltir.

4. Travmalar

Trafik kazası, düşme veya şiddetli göğüs darbeleri gibi travmalar aort diseksiyonuna yol açabilir.

5. Uyarıcı Madde Kullanımı

Kokain gibi maddeler, ani tansiyon artışı yaparak damarları zorlar.

Aort Yırtılmasının Belirtileri Nelerdir?

• Aniden başlayan, yırtılır tarzda şiddetli göğüs veya sırt ağrısı
• Nefes darlığı ve bayılma hissi
• Kol veya bacaklarda hissizlik
• Nabız farkı (sağ ve sol kolda farklı nabız)
• Mide bulantısı ve terleme
• Düşük tansiyon ve şok belirtileri

Not: Bu belirtiler görüldüğünde acil tıbbi yardım alınmalıdır.

Aort Yırtılması Nasıl Teşhis Edilir?

Aort diseksiyonu tanısı için genellikle şu görüntüleme yöntemleri kullanılır:

• Bilgisayarlı Tomografi (BT) Anjiyografi
• Manyetik Rezonans (MR) Anjiyografi
• Transözofageal Ekokardiyografi (TEE)
• Göğüs Röntgeni ve EKG

Aort Yırtılması Nasıl Tedavi Edilir?

🔹 Cerrahi Tedavi

Tip A diseksiyonlarda en yaygın yöntemdir. Açık kalp ameliyatı ile yırtılan aort bölgesi onarılır.

🔹 İlaç Tedavisi

Tip B diseksiyonlarda, tansiyon ve kalp atım hızını kontrol altında tutan ilaçlar verilir.

🔹 Endovasküler Girişim

Stent greft yerleştirme yöntemiyle, yırtılan damar içten desteklenebilir.

Aort Yırtılması Riski Kimlerde Yüksektir?

• 60 yaş üstü bireyler
• Uzun süreli hipertansiyon hastaları
• Sigara kullananlar
• Genetik damar hastalıklarına sahip bireyler
• Daha önce aort anevrizması tanısı almış kişiler

Aort Yırtılmasından Korunma Yolları

• Tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol edin.
• Sigara ve alkol kullanımını bırakın.
• Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz ile damar sağlığınızı koruyun.
• Genetik risk varsa düzenli kalp-damar kontrollerinizi yaptırın.

Aort yırtılması, zamanla değil, dakikalar içinde hayatı tehdit eden bir rahatsızlıktır. Şiddetli göğüs veya sırt ağrısı gibi belirtiler yaşandığında, vakit kaybetmeden acil servise başvurmak hayati önem taşır. Erken teşhis ve doğru tedavi ile yaşam şansı büyük ölçüde artırılabilir.