Türkiye’nin Yeni Dönemi: Üretimden İhracata Giden Güçlü Yol Haritası

Birleşik bir vizyonla Cumhuriyet’in 102. yılında Türkiye’nin dış ticarette kaydettiği yükselişi değerlendiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, kutlama mesajında Atatürk’e ve şehit-gazi Türk askerlere saygılarını iletti. Cumhuriyet Bayramı anısına paylaştığı sözlerinde, bu yıl elde edilen ihracat başarısını, üreticilerin azmi ve girişimcilerin cesaretiyle bağdaştırdı.

“Mal ve hizmet ihracatında toplam 390 milyar dolarlık rekor bir seviyeye ulaşarak, Cumhuriyet tarihimizin en üst sınırına yükseldik,” ifadelerini aktaran Bolat, kalkınmanın simgesi haline gelen bu rakamlara bakarak, üretici ve ihracatçıların bir araya gelen gücünün ülkenin büyümesini sağladığını belirtti. Ayrıca mal ihracatımızın 270 milyar dolara ulaştığını vurgulayarak, toplam ihracatın hizmetlerle birlikte 390 milyar dolara yükseldiğini ve yıl başında koyulan hedeflerin ötesine geçildiğini söyledi.

Bolat’a göre, Türkiye ekonomisi son 20 yılda önemli bir dönüşüm geçirerek, dünya ticaretinin dinamiklerine uyum sağladı. İhracat payının artması, rekabetçilik ve teknolojik gelişimin birleşimiyle daha sağlam bir temel inşa edildiğini gösterdi. Bu süreçte, Cumhuriyet’in 102’nci yılında “Üreten, ihraç eden, büyüyen Türkiye” vizyonu doğrultusunda daha ileri bir hedef olan güçlenmiş bir gelecek hedefi ön planda olduğuna işaret edildi.

Bolat, mal ihracatının 270 milyar dolara yükselmesiyle tek seferlik bir başarı değil, uzun vadeli bir dönüşümün parçası olduğunu belirtti. Hizmetlerle birleşen toplam ihracatın 390 milyar dolara ulaşması, yılın başında belirlenen hedeflerin yaklaşık ötesine geçtiğini gösterdi. Dünya ticaretinin izlediği değişkenlik içinde Türkiye’nin payı, 1980-2000 arasındaki başarısal görünümden 2024’te 1,07’ye yükselen payla güç kazanmıştır.

Ülkenin ihracat portföyü ise 224 ülkeye ve bölgeye yayılarak çok daha kapsayıcı bir hale geldi. 53 ülkeye 1 milyar doların üzerinde ihracat yapılmış olması, ihracatçı sayısının 180 bin 396’ya ulaşması ve yıllık 1 milyar doların üzerindeki fasıl sayısının 53’e çıkması, yeni bir döneme geçildiğinin işaretlerindendir.

“İhracatımız, yıllık olarak 115,1 milyar dolara yükselmiştir” diyen Bolat, AB ile olan ticareti değerlendirirken, gümrük birliğinin etkisini vurguladı. 1996’da AB-27’ye 11,3 milyar dolar olan ihracatın, 2025 itibarıyla yıllıklandırılmış olarak 115,1 milyar dolara ulaştığını ifade etti. Ayrıca AB-27’nin toplam ithalatı içindeki payımızın 2002’de %2,2 iken, 2024’te %4,0’a yükseldiğini belirtti. Bu veriler, Türkiye’nin güvenilir, sürdürülebilir ve güçlü bir ticaret ortağı konumunu pekiştirdiğini gösterdi.

Teknoloji odaklı dönüşüm kapsamında, yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi içindeki payı 2002’de %30,4 iken, 2024’te %41’e, 2025’in ilk 9 ayında ise %42,6’ya yükseldi. Bu büyüme, ülkenin tarımdan sanayi ve ileri teknoloji üretimine hızlı geçişinin somut göstergesidir.

Savunma sanayinin desteklediği ekonomik dinamizm, 2002 yılında 248 milyon dolar olan savunma ve havacılık ihracatını 2024’te 15 milyar doları aşan bir ciroya taşıdı. 90 bini aşkın istihdam ve 180 farklı ülke ile bölgeye ulaşan ihracat hacmi, Türkiye’yi küresel ölçekte güçlendirdi. Beyaz eşya sektöründe ise 5,6 milyar dolarlık ihracatla Avrupa’da üçüncü, dünyada beşinci konum elde edildi. Üretimin yarısına yakın kısmı AB ülkelerine ihraç edilirken, enerji verimliliği ve tasarım konularında Türk markaları dünya genelinde tercih ediliyor.

Tarım sektörü, tekstil ve hazır giyim alanlarında da güçlü sonuçlar kaydedildi. Tarımsal ihracat bugün 32,6 milyar dolar değerinde; 10,8 milyar dolar dış ticaret fazlası vererek sayılı ülkeler arasına girdi. Tekstilde ihracat 32 milyar dolar, hazır giyimde 19 milyar dolar seviyesinde bulunuyor; bu rakamlar Türkiye’nin küresel piyasalardaki konumunu net bir şekilde ortaya koyuyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda üretimden ihracata, teknolojiden markalaşmaya uzanan güçlü yapı, yeni dönemde de güçlenerek devam edecek. Bolat, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılının da ticaretin yüzyılı olacağını vurgulayarak konuşmasını sonlandırdı.